Türkiye’de Son 10 Ayda 348 Bayan Cinayeti İşlendi.

CEYLAN SAĞLAM

Türkiye Bayan Dernekleri Federasyonu (TKDF) datalarına nazaran, son 10 ayda Türkiye’nin 63 vilayetinde 348 bayan cinayeti işlendi. En fazla bayan cinayeti işlenen vilayetler ortasında İstanbul yer alıyor. 2008 yılından bu yana ise 4200’ün üzerinde bayan cinayete kurban gitti. TKDF Genel Lideri Canan Güllü, “Acil yardım çizgisine arama sayısının düşüşün varlığını gözlemledik. Zira korkuyor; kolluğa gittiği vakit dayanabilecek yasal bir mevzuatın uygulamasından çıkılmış ülke olarak endişeyi yaşıyor. Türkiye; korkulan, yargısına güvenilmeyen, yargıda toplumsal bakımdan bayanı ikincil olarak gören bir zihniyet olarak karşımıza çıkıyor” dedi. Güllü, yoksulluğun bayanların sıkıntılarına üzerindeki tesirine de değinerek  “Bugünün ekonomik şartları içinde o bayanların 10 lira, 50 lira yola verecek parası var mı? Akşam ekmek almaya parası olmayan bayanın, kendi mağduriyet meselelerini gidermek ismine ayıracağı bütçesi de yok” değerlendirmesini yaptı.

TKDF, 25 Kasım Memleketler arası Bayana Şiddetle Uğraş Günü öncesinde bu yılın birinci 10 ayında toplam 348 bayanın öldürüldüğünü açıkladı.

TKDF’nin hazırladığı rapora nazaran; Türkiye’deki 81 ilin 63’ünde bayan cinayeti işlendi. Öldürülen bayanların vilayet bazında dağılımına bakıldığında; en çok bayan cinayeti işlenen vilayetler ortasında İstanbul, Antalya, İzmir, Adana, ve Ankara yer alıyor. İstanbul’da 63, Antalya’da 26, İzmir’de 24, Adana’da 18, Ankara’da 15 bayan erkekler tarafından öldürüldü.

TKDF Genel Lideri Canan Güllü, kelam konusu dataların 25 Kasım Memleketler arası Bayana Şiddetle Uğraş Günü’nde neredeyse 50 belediyenin ilan panosunda yer alacağını söyledi.

Güllü, datalara ait ANKA Haber Ajansı’nda şu değerlendirmede bulundu:

“TÜRKİYE’DE EN BÜYÜK SORUN, TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTSİZLİĞİ”

“İlk değerlendirmeler yılın birinci 10 ayı ile ilgili; 348 bayan… Daha önümüzde iki ay ve geçtiğimiz hafta beş bayan bir günde katledilmişti bu ülkede. Buradan baktığımız vakit tablo, vahim. Bu sene çalışmalarımızı Türkiye’nin bu vahim tablosu üzerine çıkardık. Türkiye’in haritası üzerinde hangi vilayette, kaç bayan öldürüldüğünü medyaya yansıyan haberlerden biz o sayıları alarak işaretledik. Bu türlü bir tabloyla ilgili çok kolay iki cümle söyledik, yılın birinci 10 ayında 348 bayan bu ülkede, bu topraklarda katledilmiştir. Yoruma hiç gerek yok, biz o yorumu neden kaynaklandığını, nasıl olduğunu çok düzgün biliyoruz ve vahameti bildiğimiz bir bahis üzerinden yapabileceklerimiz de varken, yasal mevzuatlar da varken neden bu katliamlar oluyor sorusu üzerinden getiriyoruz.

CİNAYETE KURBAN GİDEN BAYANLAR 50 BELEDİYENİN BİLLBOARDLARINDA YER ALACAK

Türkiye’nin neredeyse 50 belediyesinin billboardlarında yer alacak. Tekrar İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin dijital ekranlarında, Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin dijital ekranlarında yer alacak.

“2008’DEN BU YANA 4200’ÜN ÜZERİNDE BAYAN KATLEDİLDİ BU ÜLKEDE”

Neden bir bayan katledildi? Buradan baktığınızda aslında Türkiye’de en büyük sorun, toplumsal cinsiyet eşitsizliği… Biz toplumsal cinsiyet eşitsizliği deyince herkesin aklına bir öteki cinsten bahsediliyormuş üzere bir cümle geliyor. Maddelere erkekler kadar erişemeyen bayanların katledildiği ülke demem herkesin aklında daha güzel yer edecektir. Kanunlara erişemeyen bayanların 348’i yalnızca 2023 yılı ancak 2008’den bu yana 4200’ün üzerinde bayan katledildi bu ülkede. Pekala bizim düzeneklerimiz yok mu? 6284 sayılı maddede ‘ailenin korunması ve bayana şiddet’ diyoruz fakat cezasızlıkla karşımıza gelen bir düzenek uygulaması var.

“GÜVENLİ ALANLAR YARATABİLMEMİZ LAZIM. PEKALA BUNLARI YAPABİLİYOR MUYUZ? SIĞINAK SAYIMIZ AZ”

Bir, iktidarın bayan siyaseti yok lakin yalnızca iktidar hatalı mu? Hayır. Ben yanına muhalefeti de koyuyorum. Zira muhalefetin de bu mevzuda dişe dokunur ve görünür siyasetleri olmadı bugüne kadar. Siyasetin bu hususta ‘bu bizim birinci konumuz’ diyerek şapkasını öne eğerek oturduğu bir konu yok. Ne yapmamız lazım? Bayanların kolluğa ulaştığı andan yargılanma sürecine, yargılama sürecinin sonunda şayet sığınak dışında bir yerde kalacaksa kirasını ödeyebileceği yerler oluşturabilme, inançlı alanlar yaratabilmemiz lazım. Pekala bunları yapabiliyor muyuz? Sığınak sayımız az. Sığınağa gitmek istemeyince konutunda güvenliğini sağlayabiliyor muyuz, o güvenlik de yok. Biz cezasızlık nedeniyle oradan çıkıp da gelip şikayet ettiği için karısını öldüren ya da ‘boşandığını eşi’ üzere yeni bir cümleyi literatüre götüren bir ülkeyiz. Boşandığı karısını neden öldürür bir erkek? Türkiye’de bu siyasetlerin artık değişmesi ve sahiden insanlığa yakışır, bayanlar için bir hayat organize edilmesi lazım.”

“ACİL YARDIM SINIRINA ARAMA SAYISININ DÜŞÜŞÜN VARLIĞINI GÖZLEMLEDİK. ZİRA TÜRKİYE; YARGISINA GÜVENİLMEYEN, BAYANI İKİNCİL OLARAK GÖREN BİR ZİHNİYET OLARAK KARŞIMIZA ÇIKIYOR”

Güllü, ‘acil yardım çizgisi’ne gelen arama sayısının düştüğünü belirterek bayanların yargıya duyduğu güvensizliklere ait şunları söyledi:

“Acil yardım çizgisine arama sayısının düşüşün varlığını gözlemledik. Zira korkuyor; kolluğa gittiği vakit dayanabilecek yasal bir mevzuatın uygulamasından çıkılmış ülke olarak endişeyi yaşıyor ya da yargıda alınan kararla şikayet ettiği koca, eski ya da birlikte yaşadığı erkek ona şiddet uyguluyor, ısrarla takibi, dijital şiddeti, cinsel şiddeti, tacizi, tecavüzün varlığını ortaya koyduğumuzda Türkiye; korkulan, yargısına güvenilmeyen, yargıda toplumsal bakımdan bayanı ikincil olarak gören bir zihniyet olarak karşımıza çıkıyor. Biz o mağdurların üzerine ekonomik krizle geldiği vakit nasıl ve nereye gideceğini düşünemiyoruz.”

“AKŞAM EKMEK ALMAYA PARASI OLMAYAN BAYANIN KENDİ MAĞDURİYET SIKINTILARINI GİDERMEK İSMİNE ARAYACAĞI BÜTÇESİ DE YOK”

Türkiye’deki ekonomik sıkıntılar nedeniyle bayanların yaşadığı mağduriyeti anlatan Canan Güllü, şunları kaydetti:

“Bugünün ekonomik şartları içinde o bayanların 10 lira, 50 lira yola verecek parası var mı? Akşam ekmek almaya parası olmayan bayanın kendi mağduriyet problemlerini gidermek ismine ayıracağı bütçesi de yok. Biz özel bölümün takviyesi ile cep telefonu vermeye çalışıyoruz; ona koyacak kontörü yok. Bir müddet sonra o telefonu satıp ‘ekmek aldım’ diye geri dönüşleri görüyoruz. İkincil mağduriyeti yeniden bayanlar, yaşamaya devam ediyor.

Görünmez mesken içi emek, tarımda karşımıza çıkan ve hiç konusu edilmeyen bir olaydı. Artık hayatın içinde de var. Bayanın 6 saatten fazla emek verdiği bir işten bahsediyoruz lakin paraya eş kıymet karşılığını bulamıyor. Birçok iş gücü içinde yoksun olan bu bayanlarda şiddete uğradıklarında bu mesken kiralarını ödeyebilmek ismine ne ile kira ödeyecek? Yalnız yaşayan bayanlara, ayrılmış, boşanmış bayanlar aile konutlarına geri dönüşe geçiyor. Geri dönüş aslında bir nevi bayanın şiddete uğrama alanına tekrardan bir eklenti olarak karşımıza çıkıyor. Direkt paralel olarak yoksulluğun en başta bayanları ve çocukları etkilediğini söylüyoruz fakat bu yoksulluğun giderilmesi ismine bir çaba de yok. Erken yaşta evlendirilen bayanların şiddete karşı çırpınışlarını sivil toplum olarak ulaşmaya, ses vermeye çalışıyoruz.

Bir tek şey var; bunu birlikte çözme iradesi. Ben o iradeye bütün siyasilerden rica ediyorum. Şiddetsiz yaşamak, insan hakları ihlallerini durdurmak, çabadan vazgeçmeden eşitliği sağlamak bizim misyonumuz. Daima birlikte eşit olacağımız günlere diyorum.”