“Kadına Yönelik Şiddetle Çaba ile İlgili Cumhurbaşkanlığı Genelgesi” Resmi Gazete’de

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan imzalı “Kadına Yönelik Şiddetle Çaba ile İlgili 2023/16 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi” Resmi Gazete’de yayımlandı.

Genelgede, bayana yönelik şiddetin önlenmesinin çok taraflı, bütüncül bir yaklaşımı ve toplumun tüm kesitlerinin ortak ve kararlı çabasını gerektirdiği belirtildi.

Bu süreçte yapılacak çalışmalara kamu kurum ve kuruluşlarının yanı sıra sivil toplum kuruluşları, üniversiteler, özel dal ve vatandaşların katkı ve iştiraklerinin büyük kıymet arz ettiği vurgulanan genelgede, bayana yönelik şiddetle çabada öncelikli siyasetlerin belirlendiği üç ulusal hareket planının hayata geçirildiği, 2021-2025 yıllarını kapsayan Bayana Yönelik Şiddetle Uğraş IV. Ulusal Aksiyon Planı’nın, Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığının uyumunda ilgili tüm tarafların katkı ve iştirakleriyle hazırlanarak yürürlüğe konulduğu anımsatıldı.

Bu kapsamda bayana yönelik şiddetin önlenmesi, şiddet mağdurlarının korunması ve güçlendirilmesi hedefiyle belirlenen önlemlerin hatırlatılmasının gerekli görüldüğü belirtilen genelgede, şu tabirlere yer verildi:

“Şiddetle uğraşta mevzuatın aktif uygulanmasına ve mağdurların adalete erişiminin kolaylaştırılmasına yönelik gerekli türel ve idari önlemlerin alınmasına devam edilecektir. Ulusal Hareket Planı’nda yer alan faaliyetlerin gerçekleştirilmesinde ilgili bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları tarafından ‘şiddete sıfır tolerans’ anlayışı çerçevesinde gerekli türel, idari ve mali önlemlerin alınmasına devam edilerek her türlü işbirliği sağlanacaktır. Tüm kamu kurum ve kuruluşları tarafından 8 Mart 2012 tarihli ve 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Bayana Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun kapsamında hakkında önlem kararı bulunan şiddet mağdurları ile beraberindekilere yönelik kollayıcı ve önleyici hizmetlerin ulaşılabilir olması sağlanacak ve bu şahısların kapalılık ve güvenliklerinin sağlanması hedefiyle gerekli idari ve mali önlemler alınacaktır.”

“Toplumsal hassaslığı artırmak üzere bilinçlendirme çalışmaları sürdürülecek”

Genelgede, şiddetle çabada faal rol alan kurumlar başta olmak üzere tüm kamu kurum ve kuruluşları tarafından kamu işçisinin şiddetle uğraşa ait bilgi ve farkındalığının artırılmasına yönelik çalışmaların yürütülmesine devam edileceği bildirildi.

Şiddetle topyekün uğraş etmeye yönelik toplumsal farkındalık ve hassaslığı artırmak üzere eğitim ve bilinçlendirme çalışmalarının sürdürüleceği belirtilen genelgede, “Kadına yönelik şiddetle çaba alanında ispata dayalı siyasetlerin geliştirilmesine temel oluşturacak ve memleketler arası standartlarda istatistik üretilmesine imkan sağlayacak dataların elde edilmesi gayesiyle nüfus temelli saha araştırmaları gerçekleştirilecektir. Bayana yönelik şiddetle uğraş siyasetlerinin ve hizmetlerin izlenmesi, kıymetlendirilmesi ve geliştirilmesine kaynak oluşturacak ve milletlerarası standartlarda istatistik üretilmesine imkan sağlayacak idari bilgilerin üretilebilmesi ile bilgi entegrasyonu sağlanabilmesi için kamu kurum ve kuruluşlarının bilgi idare sistemlerinde gerekli düzenlemeler yapılacaktır.” bilgisi verildi.

Kadına yönelik şiddetle gayret kurumsal hizmet üniteleri olan Şiddet Tedbire ve İzleme Merkezleri (ŞÖNİM) ve bayan konukevlerinin kapasitesinin güçlendirileceği bildirilen genelgede, bayana yönelik şiddetle çaba çalışmalarında yalnızca kriz odaklı değil birebir vakitte risk tahlili ve idaresi odaklı yaklaşımla şiddet mağduruna erken müdahale edilmesi sağlanarak faal hizmet sunulacağı söz edildi.

“Teknik takip sistemlerinin faal uygulanmasına yönelik önlemler alınacak”

Yerel seviyede şiddetle gayrette uyum ve işbirliğinin sağlanması için vali ve kaymakamlar tarafından gerekli önlemlerin alınacağı belirtilen genelgede, “Şiddet mağdurunun her etapta sıhhat hizmetlerine erişimlerinin kolaylaştırılması ve şiddet uygulayanlara yönelik 6284 sayılı Kanun kapsamında sıhhat önlemlerinin aktif uygulanması için paydaş kurumlar eş güdüm içinde çalışmalar gerçekleştirecek, şiddet uygulayana yönelik öfke denetimi, tesirli bağlantı ve gerilimle başa çıkma konularında ferdî ve küme çalışmalar yapılandırılacaktır. Ülke geneline yaygınlaştırılan teknik usullerle takip sistemlerinin faal uygulanmasına yönelik önlemler alınacaktır.” sözü kullanıldı.

Genelgede, bayana yönelik dijital şiddetle gayret ve erken yaşta ve zorla evliliklerle gayret hususlarında dijital okur-yazarlık eğitimleri başta olmak üzere toplumun tüm bölümlerine yönelik farkındalık çalışmalarının gerçekleştirileceği ve kurumlar ortası eş güdüm artırma çalışmalarına yönelik önlemler alınacağı kaydedildi.

Belediye Kanunu kapsamında bayan konukevi açmakla yükümlü belediyelerin Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı rehberliğinde, mevcut standartlara uygun halde bu yükümlülüklerini yerine getirmelerinin sağlanacağı bildirilen genelgede, “Kadınların iş gücüne iştiraklerini teşvik etmeye ve istihdam edilebilirliğini artırmaya yönelik etkin iş gücü hizmetleri kapsamında faaliyetlerin yürütülmesine devam edilecektir. Bayanlara yönelik şiddetle çaba kapsamında yürütülen çalışmaların, hazırlanan plan ve programların tahlilleri yapılacak, izleme ve kıymetlendirme çalışmaları sistematik hale getirilecektir.” denildi.

“Kadına Yönelik Şiddet İzleme Komitesi”nin ismi değişti

Genelgede, bu önlemler ile Bayana Yönelik Şiddetle Gayret Ulusal Aksiyon Planları ve Bayana Yönelik Şiddetle Uğraş Yıllık Faaliyet Planlarının uygulanmasında kurumlar ortası uyumun Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı tarafından sağlanacağı belirtildi.

Resmi Gazete’de 4 Temmuz 2006’da yayımlanan 2006/17 sayılı Başbakanlık Genelgesi ile düzenlenen “Kadına Yönelik Şiddet İzleme Komitesi”nin isminin “Kadına Yönelik Şiddetle Uğraş Uyum Kurulu” olarak değiştirildiği bildirilen genelgede, bu heyetin, Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanı başkanlığında, Türkiye Büyük Millet Meclisi Bayan Erkek Fırsat Eşitliği Kurulu Lideri, Adalet, İçişleri, Ulusal Eğitim ve Sıhhat Bakanları ile Diyanet İşleri Lideri, Çalışma ve Toplumsal Güvenlik, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği, Dışişleri, Gençlik ve Spor, Hazine ve Maliye, Kültür ve Turizm ile Ulusal Savunma bakanlıkları ilgili bakan yardımcıları, Strateji ve Bütçe Başkanlığı, Bağlantı Başkanlığı, Kamu Denetçiliği Kurumu, Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu, Yükseköğretim Şurası, Türkiye İstatistik Kurumu, Radyo ve Televizyon Üst Konseyi, Bilgi Teknolojileri ve İrtibat Kurumu lider yardımcıları/başkanvekilleri ile üniversiteler bünyesindeki Bayan ve/veya Aile Çalışmaları Merkez Müdürleri ve ilgili sivil toplum kuruluşlarının liderlerinden oluşacak formda yine teşekkül ettirildiği bilgisi verildi.

Koordinasyon Şurası çalışmalarına bahisle ilgili öteki kamu kurum ve kuruluşları ile meslek kuruluşları, milletlerarası kuruluşlar ve özel kesim temsilcilerinin davet edilebileceği belirtilen genelgede, şunlar kaydedildi:

“Koordinasyon Şurası yılda en az bir kez olmak üzere muhtaçlık duyulan vakitlerde liderin davetiyle toplanacaktır. Konsey tarafından gerek duyulması halinde liderin teklifiyle alt komite, istişare yahut çalışma kümeleri oluşturulabilecektir. Uyum Şurası, bayana yönelik şiddetle gayret alanında mevcut uygulamaların kıymetlendirilmesi, meselelerin tespiti, tahlil tekliflerinin geliştirilmesi ve uygulanmasına yönelik kurumlar ortası işbirliği ve eş güdümün artırılması misyonlarını yürütecektir. Uyum Şurası tarafından alınan kararlar, Bayana Yönelik Şiddetle Uğraş Ulusal Aksiyon Planları/Yıllık Faaliyet Planlarına Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı uyumunda eklenecektir. Şuranın sekretarya hizmetleri ve alınan kararların uygulanmasının takibi Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı Bayanın Statüsü Genel Müdürlüğü tarafından yürütülecektir. Bayana Yönelik Şiddetle Gayret Ulusal Aksiyon Planları/Yıllık Faaliyet Planları ve Uyum Şurası çalışmalarının bir bütünlük içinde yürütülmesi için ilgili bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşları tarafından azami uğraş gösterilecek, gereksinim duyulacak her türlü takviye ve yardım sağlanacaktır.”

Genelgeyle, 2006/17 sayılı Genelge de yürürlükten kaldırıldı.