İSTANBUL-İETT’NİN 2024 YILI BÜTÇESİ İBB MECLİSİ’NDE KABUL EDİLDİ

İSTANBUL Büyükşehir Belediye Meclisi Kasım ayı 3’üncü oturumunda İETT’nin 29 milyar 400 milyon liralık 2024 yılı bütçesi oy birliğiyle kabul edildi. Toplantıda ayrıyeten 8 ilçenin 2024 mali yılı bütçesi de kabul edildi.

İBB Meclisi Kasım ayı üçüncü toplantısı, Meclis 2. Başkanvekili Ömer Faruk Kalaycı başkanlığında Saraçhane’deki belediye binasında yapıldı. Meclis toplantısında yapılan İETT Genel Konseyi’nde İETT’nin 2024 yılı mali bütçesi görüşüldü. 29 Milyar 400 Milyon lira olarak belirlenen bütçe, mecliste oy birliğiyle kabul edildi.

‘METROBÜS FİLOMUZU, YÜKSEK KAPASİTELİ ARAÇLARIMIZ İLE YENİLİYORUZ’

Oylama öncesi meclis üyelerine sunum yapan İETT Genel Müdürü İrfan Demet, İstanbul’un en değerli toplu ulaşım çizgilerinden olan ve günde yaklaşık 1 milyon seyahat gerçekleştirilen metrobüs sınırındaki araçlarımızı yenilemek gayesiyle çalışmalarımızı hızlandırdık. Bu kapsamda 252 adet yeni, yüksek kapasiteli, güçlü ve konforlu metrobüsleri İstanbul’a kazandırdık. 120 adedi tek körüklü, 200 yolcu kapasiteli, 132 adedi ise çift körüklü, 280 yolcu kapasiteli metrobüslerimiz İstanbulluların hizmetine sunulmuştur. İyi, uğurlu olsun. Otobüs Filomuzu yenilemek gayesiyle 150 adet, 12 metre uzunluğunda 100 yolcu kapasiteli yeniden yerli üretim olan, yeni, güçlü ve konforlu otobüs alımı için de mukavelemizi imzaladık. 2024 yılı Ocak ayından itibaren araçlar partiler halinde teslim alınarak İstanbullulara hizmet vermeye başlayacaktır. Metrobüs filomuzu, yüksek kapasiteli araçlarımız ile yeniliyoruz. Bu sayede 10 bin km başına arıza sayılarımızda güzelleşme sağladık. 2018 yılında 10 bin km’deki arıza sayımız 5.37 iken, 2023 yılında ise 3.07 düzeyine inmiş durumdadır. İETT Filomuzda her 10 bin km’deki sefere tesir eden arıza sayılarına baktığımızda ise; 2018 yılında 3.43 iken, 2023 yılında ise 2.96 olarak gerçekleşmiştir dedi.

‘2018 YILINDA YÜZDE 58 OLAN SEYAHAT BAŞI GELİRİ, 2023 YILINDA YÜZDE 35 DÜZEYLERİNE KADAR DÜŞMÜŞTÜR’

İETT’nin gelir ve sarfiyat bütçeleri hakkında bilgiler veren İrfan Demet, 2018 yılında yüzde 58 olan seyahat başı gelirin, masrafı karşılama oranı, yıllara sari olarak artan maliyetlerle birlikte, 2023 yılında yüzde 35 düzeylerine kadar düşmüştür. Tüm seyahatlerdeki, gelir ve masraf ortasındaki bugünkü fiyatlarla oluşan farkın, yılsonunda 17 milyar lira düzeylerine ulaşacağı öngörülmektedir. Gelir ve sarfiyat ortasındaki bu mali yük, İstanbul Büyükşehir Belediyemiz tarafından karşılanarak sübvanse edilmektedir. 2018 yılında 5 buçuk lira olan motorin litre fiyatı, 2023 yılında 37 buçuk liraya yükselmiştir. Yalnızca 2023 yılı Mayıs ayından sonra 6 aylık akaryakıt fiyat artışı yaklaşık yüzde 100 düzeylerine gelmiştir. Akaryakıt masraflarımızın yüzde 36’sı KDV ve ÖTV’den oluşmaktadır. Bu vergi yükünün özel nakliyecilik araçları ile birlikte yıllık maliyeti yaklaşık 3 buçuk milyar liradır. Yalnızca bu vergi yükü ile 1 yılda 500 adet yeni otobüs alınabilmekte, 5 yılda ise İETT Otobüs Filosu büsbütün yenilenebilmektedir sözlerini kullandı.

‘4 YILIN FİLO YENİLEME ORANI YÜZDE 3 İLE YÜZDE 4 ARASINDA’

MHP Küme Lider Vekili Volkan Yılmaz, Bütçe denkliği açısından, bütçe gelirleriyle bütçe masraflarını karşılayabilmek için İstanbul Büyükşehir Belediyesinin İETT’si toplam 9 Milyar lira borçlanma yoluna gidecek yani eski parayla 9 Milyar bütçe açığı verecek. İETT’nin malik olduğu araç sayısı 3462 olduğu dikkate alındığında araç yenilemelerinin çok yetersiz kaldığı, bütçede araç yenilemesinde çok az kaynak ayrıldığı gün üzere ortada. Bu kapsamda 2023 yılı yeni araç satın alma planlamasıyla birlikte geriye dönük 2020, 2021, 2022 yılları toplam araç satın alma sayıları göz önüne alındığında ortalama 2023 yılını da dahil edersek, 4 yılın filo yenileme oranı yüzde 3 ile yüzde 4 ortasında. Bu kıymetler üzerinden bir oran orantı hesabı yapıldığında lakin İETT’nin 30 yıllık bir mühletin sonunda filosunu yenileyebileceği ön görülmekte olup yıllık yenilemenin yüzde 3 ile 4 civarında olduğu bir tabloda yeni satın alınan bir aracın tekrar yeni araç ile değiştirmesi için geçecek 30 yıl içerisinde kullanılmaz hale geleceği görülmekte olup, bu durumun 2023 yılından sonra geçecek 3-5 yıllık mühletin sonunda kurum araç filosunun tamamı ile yaşlı ve hizmeti ifa edemeyecek durumda eskimiş olacağı da anlaşılmaktadır. Sonuç olarak 2023 ve 2024 yılları varsayımı bütçe sayılarına bakılarak İETT’nin her geçen gün mali durumunun bozulduğu, mali durumunun yönetim edilmesinin mümkün olmadığı ve olamayacağı, bağış, yardımlar ve borçlanma olmadan finansal bağımsızlığını sürdüremeyeceği, aktif ve verimli bir bütçeye gereksinimi olduğu apaçık ortadadır biçiminde konuştu.

2019 YILINDA, OTOBÜS BAKIM HARCAMALARININ TOPLAM HARCAMALARA ORANI YÜZDE 8 İKEN 2021 YILINDA BU ORAN YÜZDE 21’E ÇIKTI

AK Parti Küme Sözcüsü Faruk Gökkuş, Halk Otobüslerinin milyarlarca Türk lirasını bulan hak edişleri maalesef ödenmemektedir. Ağustos ayı kısmen, Eylül ve Ekim aylarının hak edişleri ödenmemiştir. OTİS’in başlangıcından bu yana yaklaşık 3 yıl geçmesine karşın masraflarını anlık karşılamak zorunda olan işletmecilerin bu kıymetli meselesinin çözümlenmemiş olması kabul edilebilir değildir. Arkadaşlarımız şunu söyleyebilirler, ‘Sizin devrinizde ödenmiyordu’ denebilir. Gerçek bizim periyodumuz de de geç ödendiği oluyordu. Orada şöyle bir fark var. O vakit halk otobüsleri bilet gelirlerinin yüzde 25’ini BELBİM’den 10-15 gün içinde alıyordu. Artık hiçbir parayı, hak edişlerini alamıyorlar. İBB Meclisinin belirlediği kurul raporuna nazaran 2019 yılında, otobüs bakım harcamalarının toplam harcamalara oranı yüzde 8 iken 2021 yılında bu oran yüzde 21’e çıktı. Firma üzerinde baktığımızda 2019 yılından sonra bedel üzerinden bakıldığında, İETT otobüs bakım ihalelerinin yarısı, CHP milletvekilinin danışmanlığını yaptığı firmaya verilmiştir. Yeniden otobüs alımlarının yarısı, CHP milletvekilinin danışmanlığını yaptığı firmaya verilmiştir diye konuştu.

8 BELEDİYENİN 2024 YILI BÜTÇESİ KABUL EDİLDİ

Mecliste, 8 belediyenin 2024 yılı mali bütçesi de ele alındı. Her ilçe için başka ayrı sunulan teklifler mecliste, oy birliğiyle kabul edildi. İlçe belediyelerinden en yüksek bütçe 3 Milyar 991 Milyon ile Beşiktaş Belediyesinin olurken, en düşük bütçe ise 1 Milyar 162 Milyon 860 bin ile Çatalca Belediyesinin oldu. Bayrampaşa Belediyesi 1 Milyar 800 milyon, Beşiktaş Belediyesi 3 Milyar 991 milyon, Beykoz Belediyesi 3 Milyar 980 Milyon, Beylikdüzü Belediyesi 3 milyar 335 milyon, Beyoğlu Belediyesi 2 milyar 600 milyon, Büyükçekmece Belediyesi 2 milyar 910 milyon 192 bin, Çatalca Belediyesi 1 Milyar 162 milyon 860 bin, Çekmeköy Belediyesi 2 Milyar 850 Milyon.