Fethiye-Göcek Özel Etraf Muhafaza Bölgesi’nde Deniz Çayırı Ekimi Gerçekleştirildi

Deniz çayırlarının korunması emeliyle Fethiye-Göcek Özel Etraf Müdafaa Bölgesi’nde başlatılan proje kapsamında birinci deniz çayırı ekimleri Göcek Körfezi’nde gerçekleştirildi.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Dokuz Eylül Üniversitesi ve Türkiye Gemi İnşa Sanayicileri Birliği (GİSBİR) işbirliğiyle hayata geçirilen “Deniz Çayırlarının Dağılımlarının Belirlenmesi, Haritalanması ve Transplantasyonu Projesi” ile deniz çayırlarının korunması, özel etraf muhafaza bölgeleri için hayati bilgiler üretilmesi ve deniz ekosisteminin sürdürülebilirliğine katkı sağlanması hedefleniyor.

Çalışmalar kapsamında Fethiye-Göcek Özel Etraf Müdafaa Bölgesi’ne 10 bin kök deniz çayırı ekilmesi planlanırken birinci deniz çayırı ekimine Göcek Körfezi’nde başlandı.

İlk ekim münasebetiyle düzenlenen programa, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Muhafaza Genel Müdür Yardımcısı Beyhan Oktar, GİSBİR Genel Sekreteri Mehtap Karahallı, GİSBİR İdare Şurası Üyesi ve etraf mühendisi Türkan Manasır Öz ve Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknoloji Enstitüsü Deniz Bilimleri Ana Bilim Kolu Hekim Öğretim Vazifelisi Barış Akçalı katıldı.

Akçalı, deniz çayırı ekimi öncesinde yaptığı konuşmasında, “Burada bitki ekimi yapacağız ancak bunun korunması daha öncelikli. İnsanlara bunu duyurabildiğimiz, bedelini anlatabildiğimiz takdirde bu bitkiyi korumak bizim için çok daha değerli olacaktır.” sözlerini kullandı.

Deniz çayırlarının kaybedilmesinin büyük bir habitatın kaybedilmesi manasına geleceğini belirten Akçalı, şöyle devam etti:

“Dünyada 60 deniz çayırı tipi var lakin posidonia yalnızca Akdeniz’e has, uzun yıllar yaşayabilen, fazla karbon depolayabilen bir çeşit. Plajı korur, dalgaları, akıntıları düzenler. Bir yerde çayır varsa, hayat vardır, çayırı kaldırırsanız hayatı kaldırırsınız. Birçok tesirle deniz çayırlarımız yok oluyor. Denetimsizce yapılan derin deşarjlar, atıklar, demirleme, yabancı cinsler, yasa dışı avcılıkla yok oluyorlar. Bu bitki çok yavaş büyüdüğü için tahribatın geri döndürülmesi çok uzun yıllar alıyor.”

Akçalı, tekne ve yatların çapa ile demirlemelerinin denizin tabanını taradığını, bunun deniz tabanını çapalanmış bir tarlaya çevirdiğini ve oluşan bulanıklıkla fotosentezi engellediğini aktardı.

Deniz çayırlarının kıyıdaki birkaç metrelik demir atılmayan bölgeye sıkışmış olduğunu bildiren Akçalı projeyle ilgili şu bilgileri verdi:

“Göcek’te 315 kilometrekare alanda denizin 0-40 metre derinliğini taradık. Akustik ve hava fotoğraflarını doğrulamak ismine dalışlar yaptık. Birinci etapta 27 noktada durumu tespit etmek için incelemeler gerçekleştirdik. Çalışmaların sonunda ekim noktalarını belirledik. Bugün birinci noktamıza ekim gerçekleştireceğiz. Yavaş büyüyen bir cins ve izlenmesi çok sıkıntı, birinci 3 yıl kendini adapte edip yaşamasını bekliyoruz. Bu çalışmalar dünyada da yapılıyor, bilhassa Akdeniz’de yapılıyor. Bunlar onarım çalışmaları, biz hasar görmüş çayıra takviye olmaya çalışıyoruz yani önceliğimiz elimizdekini korumak. Örnek toplarken 10 metrekarede 1 tane almaya dikkat ettik, bir yerden birçok filizi toplamamaya çalıştık ki doğal çayıra tesir etmeyelim.”

“Amacımız deniz çayırlarının hayat uğraşına dayanak olmak”

Daha sonra kelam alan Beyhan Oktar, doğal güzellikleriyle anılan Göcek Körfezi’nde her geçen gün artan ağır tekne trafiğine dikkati çekerek denetimsiz demirleme ve çapa atma faaliyetleri nedeniyle deniz çayırlarının yok olma tehdidiyle karşı karşıya bulunduğunu lisana getirdi.

Oktar, “Bu süreçte Bakanlığımızca bir proje başlattık. Emelimiz deniz çayırlarının hayat çabasına takviye olmak. ‘Neden posidonia tipi deniz çayırlarını korumalıyız?’ sorusunun karşılığı ise aslında her gün gözlemleyebileceğimiz, global ısınma sonucunda yaşanan kuraklık, orman yangınları, yağış rejimindeki değişiklikler sonucunda oluşan sel, heyelan üzere afetlerde. Bunların savunma sistemi ise deniz çayırları.” dedi.

Mehtap Karahallı ise, “Denizler bizim oksijen kaynağımız ve karadan daha fazla oksijen üretiyorlar. Bu manada denizlerin korunması gerektiğini herkesle paylaşmak istiyoruz ve bu projeyi de büsbütün bu emelle gerçekleştirdik.” diye konuştu.

Konuşmaların akabinde deniz çayırlarının ekiminin gerçekleştirileceği alana tekneyle hareket eden bilim insanları, belirlenen alanlara birinci ekimleri yaptı.