Emekli Aylığı Hesaplama Sistemi Değiştirilmeli

Türkiye Emekliler Derneği (TÜED) Genel Lideri Kazım Ergün, emekli aylığı hesaplama sisteminin değiştirilmesini isteyerek, “Gösterge ve basamak sistemine dönülmeli. Alt hudut aylık bağlama oranı yüzde 70 olmalı, gösterge ve basamak bedellerine nazaran aylık bağlama oranları tekrar belirlenmeli.” dedi.

Ergün, AA muhabirine, Türkiye’deki toplam emekli sayısının 15,6 milyon olduğunu belirterek, yaklaşık 6 milyon emeklinin 7 bin 500 lira seviyesinde aylık aldığını söyledi.

Asgari fiyatın 2002 yılında en düşük personel emeklisi aylığının yüzde 71,5’ine denk gelirken, bugün en düşük personel emeklisi aylığının minimum fiyatın altında kaldığına dikkati çeken Ergün, şöyle konuştu:

“Bugün en düşük emekli aylığı mevcut minimum fiyatın 3 bin 902 lira altında. Emekli aylıklarının taban fiyatın bile altında olduğu bir tabloyla karşı karşıyayız. Geçmişte toplumsal güvenlik mevzuatında yapılan birtakım değişiklikler emekli aylıklarında eşitsizliğe neden oldu. 2000 öncesi, Ocak 2000-Eylül 2008 ve Ekim 2008 sonrasında çalışması olanlara uygulanan karma emekli aylığı hesaplaması, aylıkları düşüren bir sisteme dönüştü.”

“2024 yeni bir başlangıç yılı olmalı”

Ergün, karma emekli aylığı sistemi yerine bütün periyotları kapsayan ve kendi içerisinde eşitliği sağlayan tek bir emekli aylığı hesaplama sistemine geçilmesi gerektiğini tabir ederek, şu değerlendirmede bulundu:

“Sigorta mevzuatımız, sil baştan ele alınmalı, gösterge ve basamak sistemine dönülmelidir. Alt hudut aylık bağlama oranı yüzde 70 olmalı, gösterge ve basamak bedellerine nazaran aylık bağlama oranları tekrar belirlenmelidir. Bu teklifimiz yapılmadığı sürece, emekli aylıklarında eşitlikten kelam edilemez. Tam da bugün, bu sorunu yaşıyoruz ve prim gün sayılarına ve karlarına bakılmadan, emeklilerin kıymetli bir kısmına 7 bin 500 lira ödenmektedir. Bu sürdürülebilir bir sistem olamaz. Bu nedenle, 2024 yılı yeni bir başlangıç yılı olmalı ve gelecek teminatı olan emeklilik, Cumhuriyet’in 100. yılında hak ettiği yere getirilmelidir.”

“5 bin lira bütün emeklilere ödenmeli”

Çalışmayan emeklilere bir sefere mahsus olarak verilen 5 bin liranın, emekliler ortasında ayrım yarattığını tabir eden Ergün, kelam konusu uygulamanın Anayasa’nın eşitlik unsuruna muhalif olduğunu savundu.

Çalışan emekliler ile Çiftçi Kayıt Sistemi’ne kayıtlı 1 milyon 629 bin emekli ve 17 özel bankaya ilişkin sandıklardan emekli 150 bin şahsa de 5 bin lira ödeme yapılmadığını vurgulayan Ergün, şunları kaydetti:

“5 bin liranın hiçbir şart aranmadan bütün emeklilere ödenmesini istiyoruz. Tarım sigortasından emekli olanların Ziraat Odasına kayıtlı olması, 4/b kapsamında sigortalı üzere kıymetlendirilmesi, 5510 sayılı Kanun’da karşılığı olmayan bir düzenlemedir. Eşitsizlik yaratan mevcut uygulama toplumun en fazla yıpranan kesitlerinden olan tarım sigortası emeklilerimizi mağdur etmiş ve üzmüştür.”