ABD ve İran ortasındaki ikinci cins nükleer görüşmelerinin 19 Nisan Cumartesi günü İtalya’nın başşehri Roma’da yapılması beklenirken, bu görüşmenin öncesinde İsrailli üst seviye yetkililer ve ABD Başkanı Donald Trump’ın Özel Temsilcisi ortasında bir görüşme yapılacağı argüman edildi.
ABD’nin Axios haber sitesi muhabiri Barak Ravid, toplumsal medya hesabından yaptığı paylaşımda, İsrail’in Stratejik İlişkilerden Sorumlu Bakanı Ron Dermer ve dış istihbarat teşkilatı Mossad’ın Başkanı David Barnea’nın bugün Fransa’nın başşehri Paris’te Trump’ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ile görüşeceğini söyledi.
Ravid, İsrailli üç kaynağa dayandırdığı bildirisinde, Dermer ile Barnea’nın Paris’teki görüşmesinin İran’ın nükleer faaliyetlerine ait yarın Roma’da ABD ile İran ortasında yapılacak görüşmeler öncesinde gerçekleşeceğine dikkat çekti. Umman’daki birinci çeşit görüşmelerde ABD’yi Witkoff temsil etmişti.
İRAN: ABD TARAFINDAN ÇELİŞKİLİ AÇIKLAMALAR GELİYOR
ABD ile İran’ın heyetleri, yarın birinci dolaylı görüşmelerin konut sahibi Umman’ın arabuluculuğunda, nükleer bahisli görüşmelerin ikinci etabı kapsamında bir ortaya gelecek. İki taraf da birinci görüşmenin “olumlu ve yapıcı” geçtiğini söylerken, mevzuya ait olarak İran’dan yeni bir açıklama geldi.
Rusya’ya resmi bir ziyaret gerçekleştiren İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, ABD ile müzakerelerde Washington tarafından “çelişkili” açıklamalar geldiğini ve yarınki görüşmelerde ABD tarafının tavrına nazaran müzakerelerin devamını değerlendireceklerini söyledi.
Arakçi, İran devlet televizyonuna Rusya’daki temasları ve ABD ile müzakere sürecine ait yaptığı açıklamada, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’le görüşmesinde İran’ın dini lideri Ali Hamaney’in mektubunu da sunduğunu aktardı.
Arakçi, “Rusya Devlet Başkanı ile görüşmede, bazı bölgesel bahisler ve milletlerarası gelişmeler, bilhassa İran ile ABD ortasındaki dolaylı görüşmeler, Rusya ile ABD ortasındaki müzakereler detaylı bir biçimde ele alındı” dedi. Arakçi, Putin ile görüşmesinin çok düzgün geçtiğini tabir etti.
“ÇİN VE RUSYA DA ROL OYNAYABİLİR”
ABD ile dolaylı görüşmelerin ikinci cinsine katılmak gayesiyle yarın İtalya’nın başşehri Roma’ya gideceğini aktaran Arakçi, müzakerelerin yeri hakkındaki tartışmalara ait, “Roma görüşmelerin konut sahibi değil, tersine görüşmelerin yeridir. İran ile ABD ortasındaki dolaylı görüşmelerin konut sahibi hâlâ Umman’dır. Biz konut sahibinin belirlediği yerde hazır bulunacağız ve arabuluculuk, aracılık etme ve dolaylı bağlantı kurma görevi Umman Dışişleri Bakanı ile bu ülkenin hükümetinin sorumluluğunda olmaya devam edecek” diye konuştu.
Arakçi, Rusya ve Çin’in müzakere süreçlerini kolaylaştırmada rol oynayabileceklerine işaret ederek, “Daha evvel nükleer görüşmelerde rol oynayan Rusya ve Çin üzere dostlarımız da katkı sağlayabilir” sözlerini kullandı.
“BİZİM TALEPLERİMİZ AÇIK”
ABD Başkanı Trump’ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff’un müzakerelerde ABD’nin talepleriyle ilgili farklı açıklamalarının sorulması üzerine Arakçi, “ABD tarafından çelişkili iletiler duyuyoruz. Ne kastedildiği, ne üzere gayeler içerdiği kendilerine kalmış ama bizim kanaatimize nazaran dolaylı diyalog masasında lisana getirilenler belirleyicidir” dedi.
İran’ın müzakerelerdeki taleplerinin açık olduğunu söyleyen Arakçi, “Diğer tarafın görüşmelere hem ciddiyet ve görüş istikrarı hem de kararlı adımlarla katılmasını bekliyoruz. Lakin o vakit görüşmeler ilerleyebilir. Cumartesi günü dolaylı görüşmelere ciddiyetle katılacağız ve karşı tarafın da tavrına nazaran bu yolda nasıl devam etmemiz gerektiğini değerlendireceğiz” halinde konuştu.
İLK GÖRÜŞME 12 NİSAN’DA UMMAN’DA YAPILDI
İran ile nükleer mutabakattan 2018’de tek taraflı ülkesini çeken ABD Başkanı Donald Trump, İran ile direkt nükleer müzakere davetinde bulunan bir mektubu geçen ay İran lideri Hamaney’e göndermişti. Mektuba İran, Umman üzerinden karşılık vermişti.
İran ile ABD, mektup trafiğinin akabinde Umman’da 12 Nisan’da dolaylı görüşmeler yapmıştı. Görüşmeler sonucunda hem İran hem de ABD tarafı müzakerelerin “olumlu ve yapıcı” olduğunu açıklamıştı.
Taraflar, 19 Nisan’da yine bir ortaya geleceğini açıklamıştı. Daha evvel Umman’da olacağı açıklanan müzakerelerin ikinci tipinin İtalya’nın başşehri Roma’da yapılacağı duyurulmuştu.
ABD Başkanı Donald Trump’ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff, evvelki gün Fox News televizyonuna yaptığı açıklamada, İran’ın 2015’teki nükleer mutabakattaki 3,67 oranında uranyum zenginleştirmesini kabul ettiklerini söylemişti.
Witkoff, daha sonraki açıklamasında ise İran’ın uranyum zenginleştirmesini durdurması gerektiğini tabir etmişti. İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ise nükleer programındaki kaygıları gidermeye hazır olduklarını fakat ülkesinin uranyum zenginleştirme hakkını müzakere etmeyeceklerini belirtmişti.
