2023 Anayasası için davet

CUMHURBAŞKANI Başdanışmanı ve Cumhurbaşkanlığı Hukuk Siyasetleri Heyeti Başkanvekili Mehmet Uçum, Türkiye’nin yeni anayasaya kavuşması halinde isminin ‘2023 Anayasası’ olması gerektiğini belirterek, “Bu ismiyle Cumhuriyet’in 100’üncü yılının anayasası olarak tarihe geçer” dedi.

Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Mehmet Uçum, Kars’ta düzenlenen Cumhuriyet’in 100’üncü yılında Türkiye Yüzyılı vizyonu kapsamında, ‘Türkiye Sohbetleri’ toplantısına katıldı. Kars Valisi Ziya Polat, Cumhurbaşkanı Başdanışmanları Ayhan Oğan ve sivil toplum kuruluşu temsilcilerinin katıldığı toplantıda konuşan Uçum, Türkiye’nin neden yeni anayasaya gereksinim duyduğunu anlattı. Uçum, “Yeni Anayasa konusu hem ülkemizin toplumsal, siyasal ve hukukî süreçleriyle şekillenen bir gereksinimdir hem de günümüz dünyasının dönüşüm sürecinde ortaya çıkan yönelimlerle iç içe geçen bir gereksinimdir. Dünya açık güç savaşlarının ve altüst oluşların yaşandığı bir orta devirden geçiyor. Bu periyodun temel özelliği global emperyalizm ile ulusal devletler ortasındaki çatışma oldu. Bu türlü bir çatışma ortamında ulusal devletlerin bağımsızlıklarını muhafazaları, güçlendirmeleri, iş ve güç birliği yapmaları son derece kıymetli hale geldi. Ulusal devletler dört ana kolon üzerinden varlıklarını teminata alabilir. Buna nazaran; ülkesel aidiyet, yurtseverlik, millet şuuru ve tarihî birikimle belirlenen devlet-ulus alakası, siyasal ve toplumsal sistemin temelini ve asıllarını belirleyen devlet-toplum ilgisi, haklar ve özgürlükler yaklaşımıyla şekillenen ve işleyen devlet-birey münasebeti ve global sistem içinde ülkelerin yerine ve rolüne nazaran ortaya çıkan ülke-dünya alakası bu dört ana kolonu oluşturuyor” diye konuştu.

Mevcut Anayasa’nın Cumhuriyet’in 100’üncü yılında Türkiye’ye yakışan bir durum olmadığını söz eden Uçum, şunları söyledi:

“1987 yılından beri yani, tam 36 yıldır Türkiye’de yeni ve sivil bir anayasa talebi var. Başlangıçta 177 asıl unsura sahip 1982 Anayasası, şu anda 154 asıl husus olarak caridir. Cari hususların 96’sı otuz yıl içinde 19 seferde 184 konuda değişikliğe uğradı. 4 değişiklik ise yürürlüğe girmedi. 19 değişikliğe karşın Türkiye’de yeni anayasa gereksinimi ortadan kalkmadı. Zira 1982 Anayasası’nın 58 hususu hiç değişmedi. 45 unsurunda ise tali değişiklikler oldu. Yani yürürlükteki 154 unsurun 103’ü bütün temelleriyle darbe anayasasının kararlarıdır. Hem darbe eseri olan hem de bu kadar çok değişikliğe uğrayıp bütün iç tutarlılığını, lisan ve terim ahengini yitirmiş yamalı bohçadan beter bir anayasayla yaşamak Cumhuriyet’in 100’üncü yılında ülkemize yakışan bir durum değildir.”

Türkiye’de anayasaların kabul edildikleri yılın ismiyle anıldığını fakat 2028’e kadar devam eden yeni anayasanın kabulüyle isminin ‘2023 Anayasası’ olmasının ehemmiyetine değinen Uçum, “Yürürlükteki anayasa da bu sebeple 1982 Anayasası olarak isimlendirilir. Fakat bu hukuksal bir mecburilik değildir. Doktriner ve yargısal bir teamüldür. Bu nedenle Türkiye şayet 2028’e kadar devam edecek TBMM’nin 28’inci periyodunda yeni bir anayasaya kavuşursa yeni anayasanın, 2024 yahut sonraki bir yasama yılında kabul edilse bile ‘2023 Anayasası’ olarak isimlendirilmesi çok manalı olur. Anayasanın bu formda isimlendirileceği başlangıç metni içinde tabir edilebilir. Böylece Türkiye Yüzyılı’nın anayasası ‘2023 Anayasası’ ismiyle Cumhuriyet’in 100’üncü yılının anayasası olarak tarihe geçer. Bu sembolizm Türkiye Cumhuriyeti’ne bağlığın anayasanın içeriğinin yanı sıra ismiyle da işaretlenmesi olarak kabul edilebilir. Gaye ‘2023 Anayasası’dır. 2023’ten sonra hangi yılda kabul edilirse edilsin Türkiye Yüzyılı’nda kabul edilecek yeni anayasanın ismi 2023 anayasası olmalıdır” diye konuştu.