Türkiye’nin 2024 Büyüme Maksadı Yüzde 3, AB’nin Sakinlikten Çıkması Değerli

Dünya ve Türkiye 2024 yılına ağır bir iktisat ve siyaset gündemi ile girdi. Dünya resesyondan bunalmışken Türkiye de enflasyonla gayrette atılacak adımlar ön plana çıkıyor. Altınbaş Üniversitesi Öğretim Üyesi, Eski İktisat Bakanı Prof. Dr. Işın Çelebi, Avrupa Birliğinin bu sakinlikten çıkmanın yollarını aradığını lisana getirdi. Türkiye’nin 2024 yılı büyümesini yüzde 3’e nazaran planladığını belirten Çelebi’ye nazaran, ihracatının çabucak hemen yarısını Avrupa Birliği ülkelerine yapan Türkiye açısından da AB’nin sakinlikten çıkıp resesyonu atlatmış olması yararlı.

Yabancı sermayenin gelmesi için ise devlet prensiplerinin uygulanması gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Çelebi, bu ortamda üretim ve verimliliğin artırılmasının her zamankinden daha kıymetli olduğunu vurguladı. Çelebi, “Türkiye ihracatındaki büyüme evvelki yıla nazaran yüzde 1’in altında oldu. Dünyada Emtia fiyatları yüzde 25 düşmesine karşın yeniden de 255 milyar dolar seviyesinde bir ihracat gerçekleşti. Bunun manası emtia fiyatları yüzde 25 düşerken, kıymet olarak ölçü olarak demek ki ihracatta bir artış var. İhracatın ithalatı karşılamama oranı yüzde 70’e çıktı. Bunun yüzde 80’e çıkarmak lazım. Lakin birtakım kesimlerde demir çelik üzere 15 milyon tonluk bir sıvı çelik üretiminde bir düşme oldu” dedi.

Parasal daralmayla 1-2 yıl iktisadın belirli bir istikrara oturabileceğini söz eden Çelebi, lakin asıl sorunun, üretimi ve verimliliği artırmak olduğunu belirtti. “Türkiye, teknoloji transferi yapmalı. Zira görüyoruz ki Çin, Güney Kore, Hindistan, Japonya, fevkalade bir teknoloji üreterek üretim randımanını sağladı. ABD ve Avrupa Birliği dışında yeni bir gelişme potansiyeli oluşturdular. Türkiye bunun dışında kalmamalı” diyerek tekliflerini lisana getirdi.

“2024 yılında sıkı para siyaseti uygulamasına gireceğiz, sıkıntı bir yıl olacak”

Çelebi, sıkıntı bir yıl olacağını belirttiği 2024 yılını birinci 6 ay ve ikinci altı ay olarak farklı kıymetlendirerek, “2024 yılının birinci altı ayı daha genişleyici siyasetlerin uyguladığı bir seçim atmosferinde geçecek. Mayıs, Nisan, Mayıs üzere enflasyonun yüzde 70’lere çıkacağı hesap ediliyor. İkinci alt ayında ise daha daraltıcı siyasetler kelam konusu. Enflasyonun da bu ortalamanın yüzde 36 – yüzde 40’a kadar ineceği öngörülüyor. Ancak hayat pahalılığı sorununun tahlili şimdi gerçekleşmedi. Zira 2023’te gördüğüm kadarıyla eğitimde yüzde 82, sıhhatte yüzde 79.56 ve besin da yüzde 70’in üzerinde fiyat artışları var. Hayat pahalılığına yol açan bu fiyat artışlarını aşağıya çekecek uygulamaları da devreye alınması gerekiyor” değerlendirmelerini yaptı.

“Fiyat artışlarını durdurmak için dolaylı vergilerde ıslahat yapılmalı”

Çelebi’nin bunun için önerdiği prosedür, bilhassa mazotta ve akaryakıtta vergi oranlarını düşürmek. Dolaylı vergilerin toplam vergi gelirleri içinde oranının yüzde 68 olduğuna işaret ederek, son 16 yılın ortalama dolaylı vergi oranının ise yüzde 66 olduğunu söyledi. Çelebi kelamlarını şöyle sürdürdü: “Bence Türkiye’de enflasyonun temel nedeni devletin açıkları ve bütçe. Vergi tahsilatıyla ve dolaylı vergilerle kapatılacağı varsayılıyor. Bütçe açığı 600 milyar TL civarında sabit tutuluyor. Fakat ferdî kanaatim şayet biz hayat pahalılığı düşüreceksek, bu besin fiyatlarını enflasyon oranının altına indireceksek, kesinlikle dolaylı vergilerde bir ıslahat yapılması lazım.” – İSTANBUL