Leopar Sazanı Çeşidi Bulundu: Türkiye Belgesi Kapatıldı

DOĞAL Kaynakları Müdafaa Birliği’nce (IUCN) kırmızı listeye alınıp, dünyanın en çok aranan 10 balık çeşidi ortasında 2’nci sırada yer alan ‘leopar sazanı’nın varlığını kanıtlamak isteyen Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi’ndeki (RTEÜ) bilim insanlarının başlattığı keşif çalışmaları, olumlu sonuç verdi. 3 aylık uğraşların akabinde bilim insanları, ‘komanda balığı’ olarak da isimlendirilen 2 ‘leopar sazanı’nı Dicle ve Fırat ırmaklarında yakalamayı başardı. RTEÜ Su Eserleri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Cüneyt Kaya, cins için müdafaa planı hazırlanacağını belirterek, “Dünyada en çok aranan tipi bulmanın memnunluğu ve gururunu yaşıyoruz” dedi.

Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Muhafaza Birliği tarafından kırmızı listeye alınan ve Shoal isimli Tabiat Muhafaza Örgütü tarafından dünyanın en çok aranan 10 balık çeşidinden 2’incisi olan leopar sazanı için RTEÜ Su Eserleri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Cüneyt Kaya ile meslektaşı Münevver Oral, keşif çeşidine çıktı. Bölgedeki balıkçı esnafından da takviye alan bilim insanlarının 3 ay süren çalışmaları olumlu sonuç verdi. 3 ay süren uğraşların akabinde bilim insanları, ‘komanda balığı’ olarak da isimlendirilen 20 ve 50 santim uzunluğunda 2 ‘leopar sazanı’nı, tıpkı gün farklı vakitlerde Dicle ve Fırat ırmaklarında yakalamayı başardı. Ağlara takılan ve yetişkin olduğu tespit edilen nadir cinsler, konulduğu özel fanusta incelenip, imaj kaydı alınarak doğal hayat ortamına geri bırakıldı. Keşif sonrası bölgede çeşidin korunması ile ilgili planlamalar yapılması hedeflenirken, anatomik ve morfik çalışmaları tamamlanacak tıpla ilgili muhafaza aksiyon planı da hazırlanacak.

‘BİZ ÜZERİMİZE DÜŞENİ YAPTIK’

RTEÜ Su Eserleri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Cüneyt Kaya, dünyanın en çok aranan balıklarını buldukları için gururlu olduklarını belirtti. Keşfedilen tıp için muhafaza planı hazırlanacağını da aktaran Kaya, “Balıklar ekseriyetle birbirine misal. Ancak leopar sazanının farklı bir özelliği var. Hiçbir çeşitte olmayan, bedeninde, başında ve yüzgeçlerinde olan büyük siyah benekler, bu tipi çok net bir biçimde karakterize ediyor. Bunun için küçük bir çocuk bile leopar sazanını rahatlıkla ayırt edebilir. Balığı bulduğumuz anda nitekim çok sevindik. Dünyada en çok aranan birinci balığı bulmuştuk. Çok memnun olduk. İnanılmaz bir andı. Biz üzerimize düşeni yapıp, Türkiye evrakını kapatmış olduk. Bizim bahsettiğimiz iki tıp, kritik seviyede kayıp olduğu kabul edilen türlerdendi. Bunlar zira yıllardır ortada yoklardı. Biz çok memnun ve gururluyuz. Ülkemiz ismine hoş işler yaptığımızı düşünüyoruz. Dünya’nın en çok aranan 2 tipi bulmamız çok hoş oldu. Şimdiki gayemizde bu çeşidi koruyup, gelecek kuşaklara aktarabilmek. Leopar sazanı Dicle’nin sembolü olabilecek bir balık tipi. O yüzen biz bunu korumalıyız” dedi.

‘DİCLE’DE GİRİLMEDİK AKARSU BIRAKMADIK’

RTEÜ Su Eserleri Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Münevver Oral da “Dünyanın en fazla aranan, 10 balık listesine dahil edilen ülkemizde 2 tıp vardı. Bunlardan biri olan ‘Batman bantlı çöpçü balığı’nı 2021 yılında bulup, literatüre kazandırmıştık. Bugün ise ikinci leopar sazanı bulmanın memnunluğunu yaşıyoruz. Milletlerarası literatürde Türkiye belgesini kapatmış olduk. Leopar sazanı, kayıp öbür çeşide oranla epeyce farklılık gösteriyor. Bu tıp Dicle ve Fırat ırmak havzasında epeyce derin ve bol oksijenli bölgede yaşıyordu. Avcı bir cins olduğundan, bu tipi balıkçı dayanağı olmadan bulmamız mümkün değildi. Yaklaşık 3 aydır süren ağır bir arazi çalışması gerçekleştirdik. Mesai arkadaşım Doç. Dr. Cüneyt Kaya ile birlikte oluşturduğumuz strateji ile birlikte adım adım Dicle’de girilmedik akarsu bırakmadık. Bu çeşidi bulmak için kolay değildi gece ve gündüz çok sayıda ağ atıp çektik. Yıllardır aranan balığı tıpkı gece ve sabahında bulmak bizim için çok keyifliydi” diye konuştu.