İran, Tüpraş’a ilişkin tankere el koydu

Tüpraş’a ham petrol getirmek üzere Irak’tan yola çıkan ve Umman açıklarında irtibatın kesildiği St. Nikolas isimli tankere İran’ın el koyduğu açıklandı.

Tüpraş’tan dün yapılan açıklamada, Irak’tan aldıkları 140 bin ton ham petrolü taşıyan gemiyle irtibatın Umman açıklarında 11 Ocak sabah 6:30 sularında kesildiği belirtildi.

İran medyasında ilerleyen saatlerde yer alan haberlerde gemiye İran’ın el koyduğu duyuruldu. Bunun, geçen yıl İran petrolü taşırken tıpkı tankere ABD tarafından el konulmasına misilleme olarak yapıldığı aktarıldı.

İran donanmasının yarı resmi Fars haber ajansında yer alan açıklamasında “ABD’nin geçen yıl İran petrolünü çalmasının akabinde, bu sabah isimli kararlara uygun olarak İran donanması St. Nikolas gemisine el koymuştur…Gemi İran limanlarına gerçek seyretmektedir” denildi.

Reuters olayın bölgesel tansiyonu artırabileceğini yazdı.

Tüpraş’ın açıklamasında geminin “Yunan armatör firması Empire Navigation’a ilişkin Marshall Adaları bayraklı St. Nikolas isimli” tanker olduğu belirtildi ve “Tüm rafineri operasyonlarımız planlandığı biçimde devam etmekte olup, olayın rafineri operasyonlarımıza bir tesiri bulunmamaktadır” denildi.

İzmir’deki Aliağa rafinerisine petrol getirmek üzere yola çıkan gemide 19 mürettebat vardı. Tüpraş bunlar ortasında Türk bulunmadığını açıklarken, yabancı ajanslar gemide 18 Filipinli ve 1 Yunan mürettebat bulunduğunu duyurdu.

İngiliz deniz yolu güvenliği şirketi Ambrey, gemi Umman’ın Sahar kenti yakınlarındayken silahlı şahısların gemiye çıktığını ve geminin rotasının İran’ın Cask limanına yanlışsız çevrildikten sonra uydu izleme sisteminin devre dışı bırakıldığını duyurdu.

Gemiye çıkan silahlı şahısların askeri usulde siyah üniformalar giydikleri ve maske taktıkları belirtildi.

ABD geçen yıl yaptırıma tabi İran petrolü taşıdığı gerekçesiyle birebir gemiye ve içindeki petrole el koymuştu.

ABD’den kınama

ABD Savunma Bakanlığı İran güçlerinin gemiye çıkışının kanunlara muhalif olduğunu vurgularken, Beyaz Saray da İran’ın gemiye el koymasını kınadı.

ABD Donanması 5. Filo Kumandanı Koramiral Brad Cooper da “İran’ın aksiyonları milletlerarası hukuka terstir ve deniz yolu güvenliği ve istikrarını tehlikeye atmaktadır” denildi.

ABD geçen yıl, o periyotta ismi Suez Rajan olan gemiye, ABD’nin İran’a yönelik yaptırımları kapsamında el koymuştu. Gemide İran’a ilişkin 980 bin varil ham petrol bulunuyordu.

ABD, İran İslam İhtilali Muhafızları Ordusu’nun “kaçak” İran petrolünü Çin’e gönderdiğini ve bunun ABD yaptırımlarının ihlali olduğunu açıklamıştı. İran ise ABD’ye “bunun karşılıksız kalmayacağı” ihtarını yapmıştı.

Uzun süren bir mahkeme süreci sonunda gemideki yük Eylül ayında ABD’nin Teksas eyaletinde boşaltılmıştı.

“Yaptırımlı mal ticareti yapma” ve “gemi seyir defterinde tahrifat” suçlamalarıyla yargılanan gemi sahipleri hatalarını kabul etmiş ve 2,5 milyon dolardan fazla ceza ödemişti. İran ise el konulan petrolüne yönelik bir ödeme alamadı.

Gemi yükünü boşalttıktan sonra ismini St. Nikolas olarak değiştirdi.