“Bölgesel ve global tesirleriyle İsrail sorunu” SETA panelinde tartışıldı

Siyaset Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) tarafından “Bölgesel ve Global Tesirleriyle İsrail Sorunu” paneli düzenlendi.

İbn Haldun Üniversitesi Tarih Kısmı Öğretim Üyesi ve SETA Politics Today Editörü Faruk Yaslıçimen’in moderatörlüğünde, vakfın Eyüpsultan’daki İstanbul ofisinde gerçekleştirilen panele konuşması olarak, SETA Araştırmacısı Mahmut Alrantisi, Ortadoğu Araştırmaları Merkezi (ORSAM) Uzmanı Ömer Behram Özdemir ile Sakarya Üniversitesi Ortadoğu Enstitüsü Araştırma Vazifelisi ve SETA Araştırmacısı Mustafa Caner katıldı.

Mahmut Alrantisi, 2006 yılında Filistin’de yüzde 67 oy oranıyla seçimi kazanan Hamas’ın İsrail’i tanımadığı için bir yıl sonra Türkiye ve Katar dışındaki bölgesel güçler ve ABD tarafından Gazze’de abluka altına alındığını belirterek, 16 yıldır da bu ablukanın devam ettiğini söyledi.

Filistinlilerin birçoklarının Hamas’ı ve direnişi desteklediğini tabir eden Alrantisi, “Direniş her gün güçleniyor. Bunun için Filistin halkı Hamas’ı daha fazla destekliyor.” dedi.

Hamas ile İsrail ortasında yaşanan son çatışmalara değinen Alrantisi, İsrail ordusunun ateşkes istediğini fakat hükümetteki kimi bakanların bunu kabul etmediğini lisana getirdi.

Alrantisi, bu çatışmalarda çok kayıp veren İsrail’in askeri durumunun zayıfladığını aktararak, İsrail ordusunun ABD idaresine yakın olduğunu, ABD’nin de şu an bir ateşkes istediğini vurguladı.

Bölgedeki istikrarlar ve taraflara verilen destekler

Mustafa Caner ise iki tarafın ardında olan ve taraflara en büyük askeri takviyesi sağlayan aktörlere işaret etti.

İsrail’in gerisinde ABD’nin olduğunu, Hamas’a da en çok askeri takviyesi İran’ın verdiğini belirten Caner, bu nedenle İsrail-Hamas ortasındaki çatışmanın ABD ve İran ortasında da dolaylı bir çatışma olarak okunabileceğine dikkati çekti.

Caner, “Hamas’ın 7 Ekim operasyonunu düzenleyebilecek noktaya gelmesinde İran’ın hissesi çok yüksek. Hamas’a yıllık en az 100 milyon dolarlık bir askeri takviyesi var İran’ın. İslami Cihat örgütüne birebir halde… İran hem İslami Cihat’ı hem Hamas’ı destekliyor.” görüşünü savundu.

ABD’nin de İsrail’i hem askeri hem siyasi olarak şartsız biçimde destekleyen en değerli aktör olduğunun altını çizen Caner, şu değerlendirmeyi yaptı:

“Buradan bir öbür çıkarılacak sonuç şu. İran bu savaşı şimdiki çatışma alanıyla hudutlu tutmak istiyor aslında. Yani Gazze’nin dışına çok da taşmasını istek etmiyor. Hele hele İsrail’le ABD ile direkt bir çatışmayı asla istek etmiyor. Bundan Amerika Birleşik Devletleri de kaçıyor. Tahminen bundan kaçınmayacak tek aktör, gözünü karartmış bir İsrail olabilir. Ancak onu da şu an ABD’nin dizginlemeye başladığını görüyoruz. ABD’nin askeri olarak tıpkı İran üzere cepheyi büyütmek istemediğini ancak o sonlu cephede İsrail’e her türlü dayanağı verdiğini ve Gazze’nin yıkılması konusunda İsrail’in gerisinde olduğunu görüyoruz.”

“Türkiye savaşın büyümesini istemiyor”

Avrupa ülkelerinin ise ABD kadar olmasa da İsrail ile askeri muahedeleri olduğunu lisana getiren Caner, Avrupa’nın daha çok siyasi manada İsrail’i desteklediğini söz etti.

Caner, Türkiye’nin de bölgede savaşın büyümesini istemediğine değinerek, ABD savaş gemilerinin bölgede konuşlanması üzerine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın verdiği reaksiyona bakıp Türkiye’nin yaklaşımının okunabileceğini anlattı.

Ömer Behram Özdemir de İsrail’in Hamas’a yönelik hücumlarının İran, Suriye, Lübnan ve Yemen başta olmak üzere bölgedeki ülkelere yayılma ihtimalini, Rusya ve ABD üzere güçlerin halini kıymetlendirdi.??????????????