Taş Doruklar Projesi İstanbul’da Konferansla Tanıtıldı

İstanbul Kültür ve Turizm Müdürlüğü tarafından düzenlenen “Taş Tepeler-Büyük Dönüşümün Coğrafyası: Yeni Araştırmalar ve Birinci Sonuçlar” başlıklı konferans, İstanbul Arkeoloji Müzeleri Kütüphanesi’nde gerçekleştirildi.

Toplantıda Taş Zirveler projesi kapsamında Göbeklitepe, Karahantepe, Sayburç ve Sefertepe araştırmalarının sunumları yapıldı.

Kültür ve Turizm Bakanı Yardımcısı Gökhan Yazgı, aktiflikte yaptığı konuşmada, insanlık tarihinin kimi devirlerinde muhakkak yerlerin lokomotif rolü oynadığını, bunların en başında da örnek olarak Anadolu ve Mezopotamya coğrafyasının geldiğini söyledi.

Yazgı, Taş Tepeler’in multidisipliner çok itinayla hazırlanan bir proje olduğunu ve çalışmalar sonucunda çok hoş sonuçlar elde ettiklerine dikkati çekerek, “Bu proje tahminen Neolitik devirle ilgili bugüne kadar ezberleri bozabilecek bilimsel bulgularla karşımıza çıkacak. Dünyada çok önemli bir tesir yaratan bir proje haline de dönüştü.” dedi.

Dünyada Neolitik devir hakkında bilimsel çalışmalarının en değerli kaynağının Şanlıurfa ve Anadolu olacağına işaret eden Yazgı, “Bunu daima birlikte başardık. Şangay da aldığımız ödül de bir başlangıç. Dünyaya gerçek bir halde anlatırsak, artık Türk arkeolojisinin nereye geldiğini, neler yapabileceğimizi insanların önüne sermiş olacağız.” değerlendirmesini yaptı.

“İnsanın değişimi hakkında etnoarkeoloji ayağını projeye ekledik”

Göbeklitepe ile Karahantepe’nin Hafriyat Lideri ve İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Necmi Karul ise sunum eşliğinde yaptığı konuşmada, yeni bir toplum nizamı inşasında Karahantepe’nin nasıl bir yer tuttuğundan bahsetti.

Taş Doruklar projesini 2021’de Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Ersoy’un önderliğinde hayata geçirdiklerini aktaran Karul, “Göbeklitepe etrafında araştırmalar yapmak bize bu coğrafyayı daha bütünlükçü bir halde anlamamıza imkan sağlayacaktır niyetiyle hareket ettik.” tabirini kullandı.

Projenin ayaklarından bahseden Karul, şunları kaydetti:

“Bunlardan birisi arkeoloji. Bunun içerisinde arkeolojik kazıların yanı sıra yüzey araştırmaları, bölgenin envanterini çıkarmak var. Öbür ayağı insanı etrafından bağımsız düşünmemiz mümkün değil. Bugünkü coğrafyayı anlamamız için 12 bin yıl içerisinde insan ve etrafın dönüşümü hakkında kapsayıcı bir bilgi verebilmesi ismine ikinci ayağı paleo etraf olarak tanımladık. Tekrar bölge prestijiyle klâsik ömrün hala sürdüğü bir coğrafya. Münasebetiyle projeyi fırsat bilerek buradaki klâsik hayatı belgelemek, anlamak ve böylece de insanın değişimi hakkında etnoarkeoloji ayağını projeye ekledik.”

Karul, tüm dünyaya Taş Doruklar bölgesinin insanlık tarihinin en kıymetli kırılma noktalarından biri olduğunu anlatmak istediklerinin altını çizerek, Karahantepe’deki hayat hakkında bilgiler verdi.

Programda ayrıyeten Sayburç Hafriyat Lideri Hareket Özdoğan “Sayburç: Gündelik Hayattan Ritüellere”, Sefertepe Hafriyat Lideri Emre Güldoğan “Sefertepe: Kompleks Yapılar ve Toplumsal Yaşam” ile Alman Arkeoloji Enstitüsü’nden arkeolog Lee Clare “Yeni Keşiflerle Göbeklitepe’ye Yorumlar” başlıklı sunum yaptı.