ABD’nin Missouri eyaletinde yaşayan bir sihirbaz ve moleküler biyolog, eğlenceli bir fikirle eline mikroçip implantı yerleştirdi. Lakin işler pek planlandığı üzere gitmedi: Şifresini unuttu.
Böylece kendi vücuduna yerleştirdiği teknolojiye erişemez hale geldi.
Sahne ismi “Zi the Mentalist” olan Zi Teng Wang, Facebook’ta paylaştığı gönderide yaşadığı durumu anlattı ve başparmağı ile işaret parmağı ortasındaki etin içinde görünen mikroçipi gösteren röntgen imgesini de paylaştı.
Wang, “Şu anda kendi vücudumun içindeki teknolojiye erişemediğim, büsbütün kendi yanlışımdan kaynaklanan küçük bir siberpunk distopyası yaşıyorum” diye yazdı.
Wang’ın öyküsü bedene yerleştirilen teknolojilerin gündeme daha az gelen bir riskini hatırlatıyor: Şirketler kapanabilir, eserler sonlandırılabilir yahut Wang’ın başına geldiği üzere, kullanıcı kendi şifresini unutabilir.
SİHİR NUMARASI İÇİN YAPTI
Wang, Facebook paylaşımında, “RFID (Radyo Frekansı Tanımlama) çipi” diye bilinen bu minik aygıtı yıllar evvel çeşitli sihir numaralarında kullanmak hedefiyle eline yerleştirdiğini aktardı.
Ancak seyircilerin telefonlarını eline yaklaştırmasıyla tetiklenen bu numaralar, sihirbazın beklediği kadar “gizemli” durmadı.
Wang, “Birinin telefonundaki RFID okuyucunun nerede olduğunu bulmaya çalışarak elime tekrar tekrar telefon bastırmaları, düşündüğüm kadar büyüleyici ve etkileyici olmadı” diye yazdı.
Üstelik birden fazla kişinin RFID okuyucusu devre dışıydı. Kendi telefonunu kullanmak ise numaranın büyüsünü büsbütün bozuyordu.
Sihirbazlık kullanımından vazgeçen Wang, çipi daha sonra bir Bitcoin adresiyle yine programladı ve görsel paylaşım sitesi Imgur’da bir göğüs görseline yönlendirdi. Fakat birkaç yıl evvel Imgur linki çöktü. Çipi tekrar programlamak istediğinde ise asıl sorun ortaya çıktı. Artık şifreyi hatırlamıyordu.
RIFD NEDİR, NASIL ÇALIŞIR?
RFID, objeleri radyo dalgalarıyla otomatik olarak tanımlayan bir teknoloji. Bu çip teknolojisi aslında üç temel bileşenden oluşuyor:
– RFID etiketi (tag): İçinde bir çip ve anten bulunuyor. Bu kısım enjektör gibisi bir araçla insanın bedenine yerleştiriliyor. Birtakım etiketler pil içermiyor, okuyucunun ürettiği elektromanyetik alanla çalışıyor. RFID etiketler tıpkı vakitte market eserlerinde, bina giriş kartlarında, depo stoklarında ve evcil hayvan mikroçiplerinde kullanılıyor.
– RFID okuyucu: Etikete dışarıdan radyo sinyali gönderiyor ve etiketten gelen karşılığı alıyor.
– Data sistemi: Okuyucudan gelen bilgiyi işliyor.
ELİNDE GÜNLERCE OKUYUCU İLE GEZMESİ GEREKEBİLİRDİ
Wang’ın teknolojiyle ilgilenen arkadaşları, çipi tekrar açmanın tek yolunun “elinde günlerce hatta haftalarca bir RFID okuyucu taşıyıp tüm şifre kombinasyonlarını denemek” olduğunu söyledi. Wang ise bunun mümkün olmadığını belirterek çipi olduğu yerde bıraktı.
“Hâlâ kendi bedenimdeki teknolojiye erişemiyorum; bu hem hudut bozucu hem de komik.”
Futurism’in aktardığına nazaran benzeri bir olay 2018’de muharrir Daniel Oberhaus’ın başına da gelmişti. İçkiliyken eline NFC çipi taktıran Oberhaus, şifresini unuttuğunda kendini “dünyanın en işe yaramaz cyborg’u” olarak tanımlamıştı. Saatlerce teknik katalogları karıştırarak şifreyi hatırlamayı başarmış ve şöyle demişti:
“Eğer çip implantı yaptırmayı düşünüyorsanız, size verebileceğim tek tavsiye bunu ayık başla yapmanız olur.”
NE İŞE YARIYOR?
Vücuda yerleştirilen RFID çipleri temelde dijital anahtar üzere çalışıyor. Yani bu, küçük bir kimlik kartını, anahtarı yahut kısa data deposunu derinin altına gömmeye benziyor.
Aslında yaptıkları şey çok hudutlu lakin kimi beşerler bunu pratik bulurken, kimileri da macere için bu teknolojileri kullanmaya istekli.
Kullanım alanları ortasında şunlar var: Kapıya elinizi okutarak kapı kilidini açmak, temassız kredi kartı üzere el göstererek ödeme yapmak, çipi telefona yaklaştırarak dijital kartvizit göstermek yahut öteki dataları paylaşmak, kartla giriş yapılan spor salonu yahut plaza üzere alanlara el göstererek girmek, bilet göstermek ve akıllı mesken sistemlerini kullanmak.
Ancak bu çiplerin yapamadığı şeyleri hatırlamak da değerli. Örneğin GPS içermedikleri için pozisyon takibi yapılamıyor, internete bağlanamıyor, büyük data saklanamıyor ve telefon üzere faal kullanılamıyor.
MİKROÇİP İMPLANTLARI YÜKSELİŞTE
İlk insan mikroçip implantı 1998’de yapılmış olsa da teknoloji lakin son 10 yıldır ticari açıdan yaygınlaştı. Bilhassa ödeme sistemlerinde implantların kullanımı artıyor.
İngiltere-Polonya merkezli Walletmor şirketi, 2020’lerin başında implant ödeme çiplerini satışa sunan birinci firma olmuştu. Firma kendini “ele yerleştirilen Apple Pay” olarak tanımlıyor.
Bir pirinç adedinden biraz büyük olan çip, bir mikroçip ve antenin biyopolimer bir husus içinde kaplanmış halinden oluşuyor. Şirket, bataryaya muhtaçlık duymayan çipin inançlı olduğunu, onay aldığını söylüyor.
Walletmor NFC teknolojisini kullanıyor; bu sistem akıllı telefonlardaki temassız ödeme sistemiyle tıpkı. Başka implantlar ise daha çok kredi ve banka kartlarında kullanılan RFID tabanlı.
KENDİLERİNİ “BİYOHACKER” DİYE TANIMLIYORLAR
Hollanda’da yaşayan ve çip implantlarıyla gündeme gelen bir diğer kullanıcı Joe Paumen, bedeninde kapı açmaktan ödeme yapmaya kadar çeşitli fonksiyonlara sahip 30’dan fazla implant taşıyor.
BBC’ye konuşan Paumen, “Teknoloji geliştikçe ben de yenilerini ekliyorum” diyor. Paumen, implantları olmadan yaşamak istemediğini belirtiyor. Takip edilme kaygısı taşımadığını da söz ediyor:
“RFID çipler evcil hayvanlarda da kullanılıyor fakat pozisyon takibi yapmıyor. Hayvanı fizikî olarak bulup taramanız gerekiyor.”
Uzmanlar ise gelecekte daha gelişmiş çiplerin ferdî bilgilerle dolabileceğine, bunun da zımnilik açısından önemli riskler oluşturacağına dikkat çekiyor.
GİZLİLİK VE GÜVENLİK ENDİŞELERİ
Eleştirmenlere nazaran, çipler bedenin içinde olduğundan data toplama ve takip ihtimali daha tasa verici bir hâl alıyor. NFC çiplerinin internet irtibatı olmasa bile, özel okuyucular ve kodlama mahareti olan bireyler tarafından hacklenmesi mümkün.
Akıllı telefonlar biyometrik doğrulamayla ek güvenlik katmanı sağlasa da deri altı implantların benzeri müdafaalara sahip olmadığı vurgulanıyor. Bu da şahsî bilgilerin daha hassas hâle gelmesine yol açıyor.
Uzmanlar, güçlü kapalılık teminatları sağlanmadıkça mikroçip trendinin “dijital bir güvenlik kabusuna” dönüşebileceğini belirtiyor.
