Bilim insanları, Arktika’daki deniz buzunun altında, bugüne kadar yaşama elverişsiz sanılan şartlarda gelişen mikroorganizmalar keşfetti.
Bu keşif, sırf kutup ekosistemleri için değil, global iklim istikrarı açısından da kıymetli sonuçlar doğurabilir.
İMKANSIZ SANILIYORDU
Dünyanın atmosferinin yaklaşık yüzde 78’i azot gazından oluşuyor. Lakin canlıların birden fazla, bu elementi direkt kullanamıyor; evvel amonyak yahut amonyuma dönüştürülmesi gerekiyor. Havadan azot bağlama yeteneğine sahip mikroplara “azot bağlayıcılar” deniyor ve bu canlılar, ekosistemlerin temel besin kaynaklarını oluşturuyor.
Bugüne kadar okyanuslarda bu cins canlıların sırf sıcak tropikal sularda yaşadığı düşünülüyordu.
Kopenhag Üniversitesi’nden biyolog Lisa von Friesen liderliğindeki grup, bu varsayımı bilakis çevirdi.
Araştırmacılar, Orta Arktik Okyanusu ve Avrasya Arktik bölgesinden aldıkları örneklerde, fotosentez yapmayan fakat azot bağlayabilen bakterilerden oluşan bir topluluk keşfetti.
Bu mikroorganizmalara “non-siyanobakteriyel diazotroflar (NCD) ismi veriliyor.
Ekip, bu bakterilerin nitekim azot bağlayıp bağlamadığını şimdi direkt gözlemlemedi, lakin genetik açıdan bu süreci gerçekleştirecek donanıma sahip olduklarını belirledi. Ayrıyeten, bu mikropların dağılımı ve yoğunluğu, Arktik’teki azot döngüsünde etkin rol oynadıklarını gösteriyor.
Eğer bu doğrulanırsa, bu mikroskobik canlıların global ölçekte tesirleri olabilir.
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ YÜZÜNDEN ÇOĞALABİLİRLER
Communications Earth & Environment isimli hakemli bilimsel mecmuada yayınlanan araştırma, deniz buzunun kenar bölgelerinde azot bağlayıcı bakteri yoğunluğunun ve aktivitesinin daha yüksek olduğunu ortaya koydu.
Bu da iklim değişikliğiyle birlikte Arktik buzlarının süratle erimesi sonucunda, bu mikropların çoğalabileceğini ve deniz besin zincirini ile atmosferdeki azot istikrarını değiştirebileceğini düşündürüyor.
Bu bakteriler, Arktik ekosisteminin temel üreticisi olan algleri besliyor. Algler denizdeki küçük hayvanlar için ana besin kaynağı olduğundan tüm besin zincirini etkileme potansiyeline sahip.
Daha fazla alg üretimi, atmosferdeki karbondioksitin de daha fazla tutulması manasına gelebilir. Bu gerçekleşirse Arktik Okyanusu daha fazla karbondioksit emebilir.
Yine de araştırmacılar tam olarak hangi sistemlerin devreye gireceği konusunda kesin iddialar yapılamayacağı görüşünde. Lakin azot bağlayıcı mikropların artık iklim iddia modellerine dahil edilmesi gerektiğini savunuyorlar.
