Nature Communications mecmuasında yayımlanan araştırmada, bilim insanları sıradan bir insan deri hücresinin çekirdeğini (genetik bilginin büyük kısmını taşıyan yapı) alıp, çekirdeği çıkarılmış bir donör yumurtaya aktardı.
Bu prosedürle 82 fonksiyonel insan olgunlaşmamış yumurta hücresi üretildi ve laboratuvar ortamında döllenme sağlandı.
Ortaya çıkan yumurta, deri hücresini sağlayan bireyle genetik olarak akraba oluyor ve öteki bir bireyin spermiyle döllenebiliyor. Araştırmacılar bunun kısırlık tedavisinde yeni bir kapı aralayabileceğini vurguluyor.
KISIRLIK TEDAVİSİNDE YENİ UMUT
Araştırmanın ortak müelliflerinden, Oregon Sıhhat ve Bilim Üniversitesi’nden (OHSU) Prof. Dr. Paula Amato, “Bu formül sayesinde yaşı ilerlemiş bayanlar ya da kanser tedavisi üzere nedenlerle yumurta üretmeyen bayanlar genetik olarak kendi çocuklarına sahip olabilir.” dedi.
ZORLUKLAR VE MİTOMEYOZ YÖNTEMİ
Bilim insanlarının aşması gereken en kritik mahzur, yine programlanan yumurtaların gerçek sayıda kromozom taşımasını sağlamaktı.
Normal hücrelerde 46 kromozom bulunurken, yumurta ve sperm hücrelerinde 23’er kromozom yer alıyor.
Araştırma takımı, doğal hücre bölünmesini taklit ederek fazla kromozomları ayıklayan ve geride 23 kromozom bırakan bir formül geliştirdi. Bu sürece “mitomeyoz” ismi verildi.
Ancak üretilen yumurtaların sadece yüzde 9’undan daha azı, döllenme sonrası embriyo gelişiminin kritik etabı olan blastosist evresine (5–6 günlük gelişim) ulaşabildi. Üstelik ortaya çıkan tüm embriyolar kromozom bozuklukları taşıyordu.
KLİNİK KULLANIM İÇİN YILLAR VAR
Uzmanlara nazaran bu embriyoların sağlıklı bebeklere dönüşmesi beklenmiyor.
Bu nedenle yolun inançlı ve verimli hale gelmesi için uzun yıllar araştırma yapılması gerektiği belirtiliyor. Prof. Amato, klinik kullanım için en az 10 yıla gereksinim olduğunu söyledi.
