Sosyal medyada yayılan fotoğrafların gerçek mi, yoksa yapay zeka eseri mü olduğunu tespit etmek giderek zorlaşıyor. Örneğin sel felaketinde köpeğini kucaklayan küçük kız fotoğrafı kıymetli bir kullanıcı kitlesi nezdinde gerçek sanılmıştı.
Uzmanlar artık bu çeşit içerikleri “AI slop” (yapay zeka taşması) diye isimlendiriliyor. Bu terim, yapay zeka araçlarıyla süratli ve kolay halde üretilen; düşük ya da orta kalite görüntüler, görseller, sesler, metinler yahut bunların karışımını niteliyor.
Bunlar birden fazla vakit doğruluk telaşları umursanmadan hazırlanıyor ve toplumsal medyada paylaşılmasının maksadı da internetin dikkat iktisadından para kazanmak oluyor.
Ancak bu süreç, aslında daha kaliteli ve yararlı içerikleri görünmez hale getiriyor.
YOUTUBE’DAN SPOTIFY’A
The Guardian’ın Temmuz 2025’te yayımladığı bir tahlile nazaran, YouTube’daki en süratli büyüyen 100 kanaldan 9’u, yapay zeka ile üretilmiş “zombi futbolu” görüntüleri yahut “kedi pembe dizileri” üzere içerikler yayınlıyor.
Spotify’da ise “The Velvet Sundown” üzere büsbütün uydurma kümeler, geçersiz öyküler ve sıradan müzikleriyle dinleyicilerin karşısına çıkıyor. Aslında hepsi yapay zeka eseri.
Aynı durum edebiyatta da görülüyor. Kullanıcı gönderilerini kabul eden ve müelliflere ödeme yapan Clarkesworld adlı çevrimiçi bilimkurgu dergisi, 2024’te müracaatları kapatmak zorunda kaldı; zira dergiye gönderilen metinlerin büyük kısmı yapay zeka tarafından üretilmişti.
Wikipedia bile bu durumdan muzdarip. Kalitesiz yapay zeka içerikleri, platformun istekli moderasyon sistemini zorluyor. Şayet bu içerikler ayıklanamazsa, milyonlarca insanın başvurduğu sağlam bir bilgi kaynağı risk altına girecek.
YANILTICI İÇERİKLER
“AI slop” yalnızca düşük kaliteyle hudutlu değil, tıpkı vakitte aldatıcı içeriklerin yayılmasına da yol açıyor.
Örneğin, Hurricane Helene sırasında Lider Joe Biden’ın kriz idaresini eleştirenler, yapay zeka ile üretilmiş kız çocuğu ve köpek görselini kanıt olarak paylaşmıştı.
Sanatçılar için de büyük bir tehdit kelam konusu. Gerçek üreticilerin emek verdiği içerikler, algoritmalar tarafından birebir kefeye konuyor ve AI slop’un gölgesinde kayboluyor. Bu da iş ve gelir kayıplarına neden oluyor.
NE YAPILABİLİR?
Bazı platformlar, kullanıcıların kuşkulu içerikleri işaretlemesine yahut topluluk notları eklemesine müsaade veriyor. Ziyanlı içerikler ise direkt rapor edilebiliyor.
The Conversation müellifi Laura Hood, bahisle ilgili kaleme aldığı bir makalede, “Yapay zeka, geçersiz hesaplardan deepfake görüntülerine kadar pek çok tehditle aslında hayatımıza girmişti. Artık de karşımıza, interneti çöplüğe çeviren yeni bir kavram çıktı” diyerek şöyle ekliyor:
“En azından artık bu düşük kaliteli içerik selini tanımlayacak net bir ismimiz var.”
