Forbes’ta dün yayınlanan bir makale, iş yerlerinde “çalışıyor üzere görünlere” yeni bir tarif getirildiğini gösteriyor. Bu çalışma taktiğine “Sessiz gizleme” deniyor.
Forbes’teki makale şöyle:
Farklı kesim ve yaş kümelerinden 2 bin çalışanla yapılan yeni bir Attensi anketi, ‘sessiz gizleme’yi iş gücünde yaşanan sessiz bir kriz olarak tanımlıyor: İştirakçilerin yüzde 58’i, yargılanmaktan kaçınmak için bilgi yahut yeterlilik eksikliklerini sakladığını, yani yetkinliklerini örtbas ettiğini kabul ediyor. İştirakçilerin neredeyse yarısı, iş yerinde bir şeyi anlıyormuş üzere yaptığını; yüzde 40’ı ise nasıl ilerleyeceğini bilmediği halde yardım istemekten kaçındığını söylüyor.
Hu-X’in kurucusu Tia Katz, üç yıl evvel sessiz istifanın konuşulduğunu fakat artık ‘sessiz çöküş’ üzere öbür kavramların da ortaya çıktığını belirtiyor. Sessiz çöküş; tükenmişlik, içe çekilme ve görünmeyen kopuşlar formunda ortaya çıkan duygusal yıpranmayı tanımlıyor. Katz’a nazaran bugünkü birçok davranışın gerisinde aslında daha da görünmez bir şey var: Sessiz gizleme.
Gizleme terimi, şahısların ilişkin hissetmek, yargılanmaktan yahut ayrımcılıktan kaçınmak için ferdî özelliklerini gizlemesini tanımlamak üzere Profesör Kenji Yoshino tarafından ortaya atıldı. En yaygın gizleme örnekleri ortasında; bireylerin ırk/etnik köken, cinsiyet, cinsel yönelim, yaş, din, engellilik yahut öteki kimlik özelliklerini iş yerinde minimize etmeleri yer alıyor. Bunun nedeni birden fazla vakit kabul görmek, işten çıkarılmamak ya da terfi edebilmek için.
Forbes’a iş ve meslek bahisli yazılar yazan Bryan Robinson’a nazaran de birçok insan mesleğinin bir noktasında bu cins bir gizlemeye başvurabiliyor. Birden fazla insan üzere siz de hayatınızın yahut mesleğinizin bir noktasında bu cins bir gizlemeye başvurmuş olabilirsiniz.
Belirli seviyede gizleme olağan sayılabilir; zira toplumsal ve profesyonel ortamlarda ahenk sağlama ve duygusal zekayı yansıtır. Lakin bu durum kronik hale gelirse, gerilim, tükenmişlik ve yabancılaşma hissine yol açabilir ve hem ferdi uygun oluşu hem de kurumsal verimliliği olumsuz etkileyebilir. Hu-X ile Hi-Bob tarafından yapılan yeni bir araştırma, çalışanların yüzde 97’sinin en azından vakit zaman, yüzde 67’sinin ise sık sık gizleme davranışında bulunduğunu ortaya koydu. Araştırmaya nazaran sebepler ortasında:
– Profesyonel bir imaj sürdürmek (yüzde 55)
– Toplumsal kabul görmek (yüzde 48)
– Ayrımcılıktan kaçınmak (yüzde 46)
– Terfi, maaş artışı yahut prim alma bahtını artırmak (yüzde 46)
– Yıl sonu performans değerlendirmelerinde daha güzel not almak (yüzde 43)
En çok gizleme, üst seviye yöneticilere (yüzde 55) ve direkt yöneticilere (yüzde 54) karşı gerçekleşiyor. Araştırmaya katılanlardan biri, kadrosundaki en yaşlı kişi olduğu için (60 yaşında) gizleme yaptığını söylüyor. Bir öteki çalışan, yargılanmamak için cinsel yönelimini gizliyor. Diğerleri ise DEHB (Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu) nedeniyle duyduğu utancı, siyasi görüşlerini ya da Covid aşısı olmadıkları halde olmuş üzere davranmalarını gizlediklerini tabir ediyor.
Z nesli iş yerinde neyi gizliyor?
Z nesli sırf iş yapış biçimini değiştirmekle kalmıyor, birebir vakitte iş yerinin kurallarını da sessizce yine yazıyor. Hu-X x Hi-Bob araştırması, Z neslinin donuk, ilgisiz üzere görünen meşhur “boş bakışı”nı açıklamakta bu gizleme davranışının rolü olabileceğini öne sürüyor. Z nesli çalışanlar, Baby Boomer’lara kıyasla iki kat daha fazla kimliklerini gizliyor; yüzde 56’sı bu durumu insan kaynaklarıyla olan görüşmelerde bile sürdürdüklerini söylüyor. Z jenerasyonunun neredeyse yarısı, daha “terfi edilebilir” görünmek için ruh sıhhati meselelerini, öz bakım alışkanlıklarını yahut geçmiş tecrübelerini gizlediğini belirtiyor.
Araştırma ayrıyeten Z ve Y jenerasyonunun (Millennials), gizleme davranışını stratejik bir karar olarak gördüğünü belirtiyor. Bu davranışla:
– Terfi, maaş artışı ve prim ihtimalini artırmak
– Yıl sonu değerlendirmelerinde daha âlâ sonuç almak
– Ayrımcılıktan kaçınmak
– Toplumsal kabul görmek amaçlanıyor
PR Newswire tarafından yapılan ikinci bir araştırma, Z jenerasyonu çalışanlarının toplantı notlarını özetlemek, kodlama yapmak ve fikir üretmek üzere vazifelerde yapay zeka araçlarını süratle benimsediğini fakat bu kullanımı yöneticilerinden gizlediklerini ortaya koyuyor.
Araştırmacılar, bu kapalılığın temelinde işlerini kaybetme endişesinin olduğunu düşünüyor. Z ve Y nesli çalışanlarının yüzde 47’si, yapay zekanın işlerini ellerinden alabileceğinden telaşlı. Bu iki jenerasyonun yüzde 30’u ise şirketlerinin YZ siyasetlerini bilmiyor.
Katılımcıların yüzde 63’ü, iş hedefli olarak şahsî uygulamalar yahut yazılımlar kullandığını söylüyor. Araştırmacılar bunun kurumsal güvenlik açısından önemli bir risk oluşturabileceğini belirtiyor. Wrike CMO’su Christine Royston ise şirketlerde yapay zekaya dair yönerge yahut prosedür eksikliğini “verimlilik ve güvenlik için geri sayan bir bomba” olarak tanımlıyor.
