ABD merkezli Quidnet isimli şirketin geliştirdiği Jeokimyasal Güç Depolama (GES) isimli sistem, enerjiyi aylar boyunca inançlı bir halde saklayarak elektrik şebekelerinin daha istikrarlı hale gelmesini sağlıyor.
Güneş, rüzgar, dalga ve yer altı ısısı üzere doğal kaynaklardan elde edilen güç artık daha verimli bir formda elektriğe dönüştürülebiliyor. Lakin asıl sorun, bu gücün uzun vadeli olarak nasıl saklanacağıydı. Kısa vadeli güç depolama için lityum-iyon bataryalar tesirli olsa da, bunlar sırf günlük dalgalanmalara karşı kâfi oluyor. Aylara yayılan güç gereksinimi için ise daha farklı tahlillere muhtaçlık var.
YERİN DERİNLİKLERİNDE ENERJİ
Bugüne dek uzun vadeli güç depolamanın en yaygın usulü, suyun yükseğe pompalanarak gereksinim anında türbinlerden geçirilip tekrar elektrik üretildiği pompajlı hidroelektrik sistemleriydi. Fakat bu metot yüksek maliyetli, su tüketimi fazla ve yalnızca makul coğrafyalarda uygulanabiliyor.
Quidnet, bu prosedürü bilakis çeviren bir sistem geliştirerek orijinal bir teknoloji sundu: Jeokimyasal Güç Depolama.
Bu sistemde su, yerin derinliklerindeki geçirimsiz kaya katmanlarına yüksek basınçla pompalanıyor. Güç gerektiğinde ise bu su özgür bırakılarak üst akıyor ve türbinleri döndürerek elektrik üretiyor. Sistem, kapalı devre çalıştığı için su daima tekrar kullanılabiliyor ve klasik pompajlı hidro sistemlere nazaran çok daha az su kullanıyor.
İLK BAŞARILI DENEMELER GERÇEKLEŞTİ
Quidnet, 2019 yılında ABD Güç Bakanlığı’ndan GES teknolojisinin geliştirilmesi için dayanak aldı. 2024’te ise güç kesiminden Hunt Energy Network’ten 10 milyon dolarlık yatırım aldı. Tıpkı iş gücü ve tedarik zincirini kullanarak petrol-doğalgaz kesimindeki bilgi birikimini bu yeni güç sistemine uyarlayan şirket, 2025 Şubat’ında teknolojinin megavat-saat ölçeğinde muvaffakiyetle test edildiğini duyurdu. Dört ay sonra ise gücün 6 ay boyunca kayıpsız bir biçimde depolandığı açıklandı.
Her ne kadar sistemin tam verimlilik oranı lityum-iyon bataryalara nazaran düşük olsa da (şu anda yaklaşık yüzde 50, maksat ise yüzde 65), uzun vadeli güç depolamasında bu tıp randıman oranları kabul edilebilir düzeyde. Quidnet CEO’su Joe Zhou’ya nazaran, GES teknolojisi kısa vadeli değil, uzun vadeli güç idaresi için geliştirildiği için bu verimlilik oranları ticari açıdan kâfi.
Quidnet ayrıyeten, önümüzdeki yıl Teksas’ta bir kamu hizmeti kuruluşu ile birinci GES projesini hayata geçirmeyi planlıyor.
