ABD’nin gelişmiş yapay zeka çiplerinin Çin’e ihracatını kısıtlamasına karşın, sadece üç ay içinde yaklaşık 1 milyar dolarlık Nvidia çipi Çin’e ulaştı.
Financial Times’ın tahliline nazaran, bu durum, Washington’un Pekin’in yüksek teknoloji ataklarını dizginleme gayretlerinin ne derece hudutlu kaldığını ortaya koyuyor.
ABD merkezli yapay zeka şirketlerinin (OpenAI, Google, Meta) kullandığı ve Çin’e satışı yasak olan Nvidia’nın B200 çipleri, ülkede süratle büyüyen bir kara borsada en çok aranan eser haline geldi.
Belgelere nazaran, Çin’in Guangdong, Zhejiang ve Anhui eyaletlerindeki dağıtıcılar B200’ün yanı sıra H100 ve H200 üzere yasaklı çipleri de Çinli data merkezi tedarikçilerine ulaştırıyor.
YENİ BİR KARA BORSA EKONOMİSİ
Satışlar ekseriyetle sekiz B200 çipiyle birlikte yazılım ve ilişki donanımı içeren sistemler formunda yapılıyor.
Bir paket yaklaşık 150 kilogram yükünde ve 500 bin dolara kadar fiyatlandırılıyor. Çinli “Gate of the Era” (Çağın Kapısı) isimli bir şirket, B200 çiplerini büyük ölçülerde temin edip sattı.
Şirketin, sadece mayıstan bu yana yaklaşık 400 milyon dolarlık eser sattığı varsayım ediliyor.
YASAL AÇIKLAR VE ZAYIF DENETİM
Çin içinde bu çiplerin satışı, ithalat vergileri ödendiği sürece yasal kabul ediliyor. Lakin bu eserleri Çin’e ihraç eden taraflar ABD ihracat denetimlerini ihlal etmiş oluyor.
Nvidia ise direkt bu kaçakçılıkla ilişkilendirilmediğini ve bu satışlardan haberdar olmadığını belirtti:
“Kaçak yollardan kurulan bilgi merkezleri teknik ve ekonomik açıdan sürdürülebilir değil. Biz sadece yetkili eserlerimize takviye sağlıyoruz.”
SOSYAL MEDYADA ÇİP PAZARI
Çin’in Douyin ve Xiaohongshu üzere toplumsal medya platformlarında Supermicro, Dell ve Asus üzere şirketlerin logolarını taşıyan paketlerin satış ilanları görülüyor. Bu şirketler ise eserlerinin bu halde kullanıldığından haberdar olmadıklarını ve tüm ihracat kurallarına uyduklarını belirtiyor.
Örneğin bir dağıtıcının, “Piyasa balık pazarı üzere. Hiçbir şey eksik değil” dediği öne sürülüyor.
Yine de ABD’nin daha zayıf bir versiyon olan H20 çiplerine yönelik ihracat yasağını kaldırması, yasadışı B200 satışlarında düşüşe yol açtı.
Ancak kesimde hâlâ en ileri teknolojiye olan talep sürüyor.
Hatta birtakım dağıtıcılar şimdiden henüz piyasaya çıkmamış B300 çipleri için ön sipariş toplamaya başladı.
GÖZLER GÜNEYDOĞU ASYA’DA
Uzmanlara nazaran, Çinli alıcılar kısıtlı Nvidia çiplerini Tayland ve Malezya üzere Güneydoğu Asya ülkeleri üzerinden temin ediyor.
ABD Ticaret Bakanlığı, bu ülkelere yönelik yeni ihracat kısıtlamaları getirmeyi pahalandırıyor. Fakat Financial Times’a konuşan bölüm kaynakları, bu yollar kapansa bile Avrupa üzerinden yeni tedarik zincirlerinin oluşturulmakta olduğunu belirtiyor.
