Çanakkale Kara Savaşları’nın 110. yılı kapsamında, Gelibolu Yarımadası’nda Anzak Koyu’nda geleneksel “Şafak Ayini” gerçekleştirildi. Avustralya ve Yeni Zelanda’dan gelen yüzlerce katılımcı, 25 Nisan 1915’teki çıkarmayı anmak için uyku tulumlarıyla alanı doldurdu. Etkinliğe Birleşik Krallık Kraliyet Prensesi Anne, Yeni Zelanda Başbakanı Christopher Luxon ve Avustralya Genel Valisi Samantha Mostyn de katıldı. Ayinde savaş mektupları okundu, Atatürk’ün mesajı iletildi ve duygusal anlar yaşandı.
SAVAŞ MEKTUPLARI, ACI VE FEDAKARLIĞI GÜN YÜZÜNE ÇIKARDI
Birleşik Krallık Kraliyet Prensesi Anne, şafakla birlikte başlayan törende yaptığı konuşmada, “110 yıl sonra şafak vaktinde, Anzaklar’ı anmak üzere burada duruyor, onların cesaret, yüreklilik ve fedakarlıklarını hatırlıyoruz.” dedi. Konuşmasında, Anzak askerlerinin mektuplarından alıntılar yaparak o dönem yaşananlara ışık tuttu. Prenses, bu mektupların, savaşın ne kadar derin bir iz bıraktığını anlamada önemli bir araç olduğuna dikkat çekti.
“DEHŞETTİ, MACERA DEĞİL” DİYEREK ANLATTI: LUXON’DAN TARİHE VURGU
Yeni Zelanda Başbakanı Christopher Luxon, 25 Nisan 1915 sabahına dair, “Güneş yükselip vadilerden çıkan gölgeler dağıldığında onları karşılayan macera değil, dehşetti.” sözleriyle o anın dehşetini anlattı. Luxon, Gelibolu’da görev yapan 16 bin Yeni Zelandalı asker olduğunu ve onların hikâyelerinin unutulmaması gerektiğini vurguladı. Aynı zamanda Osmanlı askerlerinin kahramanlıklarına da saygı duyduklarını dile getirdi.
“KORKU, ÖZLEM VE ŞAŞKINLIK” DİYEREK SAVAŞIN İNSANİ YÜZÜNÜ ANLATTI
Avustralya Genel Valisi Samantha Mostyn, savaş alanlarının zamanla korku, ölüm ve hastalıkla anıldığını belirterek, “Mektuplarda yazan ya da yazılamayan satırlar, korku, özlem ve şaşkınlığı ortaya koydu” dedi. Mostyn, Gelibolu’daki anmanın bir silahlanma değil, barış çağrısı olduğunu ifade etti. “Çanakkale’de hayatını kaybeden askerleri asla unutmayacağız.” cümlesiyle konuşmasını sonlandırdı.
MAORİLER’DEN “KARANGA” VE DUYGUSAL ŞARKILARLA ANMA
Törende Avustralya ve Yeni Zelanda askerlerinden oluşan koro, törenin anlamına uygun şarkılar seslendirdi. Ayrıca, Yeni Zelanda’nın yerli halkı Maoriler’in geleneksel “Karanga” seremonisi gerçekleştirildi. Etkinlik boyunca katılımcılar zaman zaman gözyaşlarını tutamadı.
ATATÜRK’ÜN UNUTULMAZ MEKTUBU OKUNDU
Törende, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün, Çanakkale’de hayatını kaybeden yabancı askerlerin ailelerine hitaben yazdığı anlamlı mektup okundu. Yarbay Özkan Çelik tarafından seslendirilen bu tarihi mesaj, törene damga vurdu. Ardından saygı duruşu, İstiklal Marşı ve iki ülkenin milli marşları okundu.
ULUSLARARASI KATILIM YOĞUNDU
Törene, Çanakkale Valisi Ömer Toraman, Tuğamiral Mustafa Biçen, Gelibolu Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir ve İngiltere, Almanya, Avustralya, Yeni Zelanda, Sri Lanka’nın büyükelçileri ile çok sayıda yabancı diplomat da katıldı. Protokol üyeleri etkinlik alanına çelenk bıraktı.
ANZAKLAR KİMDİR VE ANZAK GÜNÜ NEDİR?
Anzak kelimesi, Australian and New Zealand Army Corps (Avustralya ve Yeni Zelanda Kolordusu) ifadesinin baş harflerinden oluşuyor. Anzak Günü, 25 Nisan 1915’te Gelibolu çıkarmasını gerçekleştiren bu askerlerin anıldığı özel bir gün. Bu tarih her yıl Avustralya ve Yeni Zelanda’da ulusal bir anma olarak düzenleniyor.
“BİR DAHA ASLA YAŞANMAMALI” MESAJI DÜNYAYA VERİLDİ
Tören boyunca yapılan tüm konuşmalarda ortak vurgu, savaşın acı sonuçlarının bir daha yaşanmaması gerektiğiydi. Christopher Luxon, “Böyle bir şeyin bir daha asla yaşanmaması için elimizden gelen her şeyi yapmalıyız.” dedi. Katılımcılar, barış içinde bir gelecek için mesaj verdi.
