Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Güneydoğu Asya çeşidinin birinci durağı olarak Vietnam’da.
Çin ilderi, Vietnam’ın başşehri Hanoi’deki başkanlık sarayında 21 pare top atışı, onur kıtası ve bayrak sallayan çocukların yer aldığı resmi bir merasimle karşılandı. Akabinde, Vietnam’ın en üst seviye önderlerinden olan Genel Sekreter To Lam ile görüşmeler gerçekleştirdi.
Şi, Vietnam’ı en son Aralık 2023’te ziyaret etmişti.
45 MUTABAKAT İMZALANDI
İki komşu ülke, tedarik zincirleri, yapay zeka, ortak deniz devriyeleri ve demiryolu geliştirme üzere alanları kapsayan 45 işbirliği mutabakatı imzaladı.
Şi’nin ziyareti, Vietnam’ın yılın birinci üç ayında en büyük ihracat pazarı olan Amerika Birleşik Devletleri’nin, global çapta ilan ettiği gümrük vergileri kapsamında Vietnam mallarına yüzde 46 oranında vergi koymasından yaklaşık iki hafta sonra gerçekleşti.
Vietnam ve öbür birçok ülkeye yönelik karşılıklı vergiler askıya alınmış olsa da, Çin hâlâ büyük oranlı gümrük vergileriyle karşı karşıya. Bu nedenle Pekin’in, Şi’nin yılın birinci yurtdışı seyahatinde bölgesel ticaret bağlarını sıkılaştırarak bu tesirleri dengelemeyi hedeflediği belirtiliyor.
Şi, salı günü Vietnam’dan ayrılarak Malezya ve Kamboçya’ya geçecek. Pekin, bu tıbbın “bölge açısından büyük değere sahip” olduğunu vurguladı.
“VİETNAM İLE ÇİN BİRLİKTE İLERLEMELİ”
Lam ile yaptığı görüşmede konuşan Şi, “Vietnam ve Çin, tarihin dönüm noktasında duruyor ve birlikte ilerlemeli” sözlerini kullandı ve iki ülkenin “çok taraflı ticaret sistemini, global sanayi ve tedarik zincirlerinin istikrarını koruması” gerektiğini vurguladı.
Şi ayrıyeten, “Çin’in mega pazarı Vietnam’a her vakit açık” açıklamasında bulundu ve “Stratejik kararlılığı güçlendirmeli, tek taraflı zorbalığa birlikte karşı çıkmalı ve global özgür ticaret sisteminin yanı sıra endüstriyel ve tedarik zincirlerinin istikrarını korumalıyız” tabirlerini kullandı.
Şi ayrıyeten pazartesi günü Vietnam’ın büyük devlet gazetesi Nhan Dan’da yayımlanan bir makalesinde, Pekin’in temel görüşünü yineleyerek, “Ticaret ve gümrük vergisi savaşlarının kazananı olmaz, korumacılık bir yere varmaz” tabirlerini kullanmıştı.
Vietnamlı önder Lam ise hükümetin haber portalında yayımlanan yazısında, “Ülkemiz, Çin ile iş birliğini daha somut, derin, istikrarlı ve sürdürülebilir hale getirmek için her vakit iş birliğine hazırdır” dedi.
Her iki ülke de komünist partiler tarafından yönetiliyor ve halihazırda Vietnam’ın en üst seviye diplomatik statüsü olan “kapsamlı stratejik ortaklık” alakasına sahipler.
BAMBU DİPLOMASİSİ
Vietnam uzun müddettir “bambu diplomasisi” olarak isimlendirilen bir yaklaşımı benimseyerek, hem Çin’le hem de ABD’yle âlâ alakalar kurmaya çalışıyor.
İki ülke ortasında yakın ekonomik alakalar bulunsa da, Hanoi, Güney Çin Denizi’ndeki artan Pekin savları konusunda ABD’nin telaşlarını paylaşıyor.
Çin, Güney Çin Denizi’nin neredeyse tamamı üzerinde hak sav ediyor. Lakin bu argüman; Filipinler, Malezya, Vietnam, Endonezya ve Brunei tarafından reddediliyor.
