Trump, Apple’ı krizin eşiğinden nasıl kurtardı?

ABD’deki Lider Donald Trump idaresinin karşılıklı gümrük vergisi tarifeleri uygulamalarına ait düzenlemeler kapsamında akıllı telefonlar, bilgisayarlar ve çipler üzere kimi teknoloji eserleri ek gümrük vergilerinden muaf tutması bilhassa birtakım şirketlerde kısa müddetli de olsa rahatlama yarattı. Bu şirketlerden biri de Apple oldu.

Bloomberg’in haberine nazaran, Trump’ın muafiyet kararından evvel Apple halihazırda krizin eşiğindeydi. Alınan muafiyet kararı ise şirketin pandemiden bu yana karşı karşıya kalacağı en büyük krizi şimdilik de olsa savuşturulmasını sağladı. Bunun gerisinde ise şirketin üretimi için Çin’e bağlı olması yatıyordu. Zira Trump’ın Çin’de üretilen eserler için açıkladığı yüzde 125’lik tarife, Apple’ın tedarik zincirini alt üst edebilirdi.

“BU, APPLE İSMİNE BÜYÜK BİR RAHATLAMA”

Bloomberg’in değerlendirmesine nazaran, içinde yarı iletkenlerin yani çiplerin bulunduğu eserlere yönelik yeni ve daha düşük dal tarifeleri yürürlükte olsa da ve Çin’e yönelik yüzde 20 tarife sürse de Trump idaresinin yaptığı son değişiklik Apple ve onun üzere üretim için büyük ölçüde Çin’e bağlı olan tüketici elektroniği kesimi için bir kazanım oldu.

Evercore ISI analisti Amit Daryanani, cumartesi günü paylaştığı notta, “Bu, Apple ismine büyük bir rahatlama… Tarifeler, materyal maliyet enflasyonunu üst çekebilirdi” değerlendirmesinde bulundu.

APPLE’IN B PLANI HİNDİSTAN’DI

Sağlanan son muafiyet öncesinde Apple’ın tarifeler karşısında bir planı vardı. Buna nazaran, şirket, ABD’de satılmak üzere Hindistan’da daha fazla iPhone üretme yoluna gidecekti. Böylece şirketin eserleri daha düşük bir vergi oranı ile karşı karşıya olacaktı.

Hindistan’daki mevcut tesisler, her yıl 30 milyonu aşkın iPhone üretme kapasitesine sahip. Apple, her yıl 220 bin ila 230 milyon iPhone satıyor, bu satışların yaklaşık üçte biri ise ABD’ye yapılıyor.

Öte yandan, şirket, yeni iPhone 17’yi büyük ölçüde Çin’de üretmeyi planlıyor. Bunun da tesiriyle Apple’ın operasyonlar, maliye ve pazarlama departmanlarında yeni telefon modellerinin piyasaya sürülmesi konusunda dehşetler artıyordu.

Trump’ın son tarife muafiyetini sağlamaması durumunda şirketin iPhone 17 üretimini daha büyük ölçüde Hindistan’a ya da öbür bir ülkeye taşıması gerekecekti. Bu durum ise hâlâ mümkün olmakla birlikte eser fiyatlarında artışa sebep olabilirdi.

ÇİN MİSİLLEME YAPAR MI?

Bloomberg’in değerlendirmesine nazaran, yaşanan son rahatlama hissine rağmen belirsizlik hissi de devam ediyor. Beyaz Saray’ın siyasetlerinin yine değişmesi muhtemel görüldüğünden Apple’ın da daha dramatik değişiklikler yapmak durumunda kalabileceği düşünülüyor.

Diğer yandan, Apple’ın üretimini süratle Çin’den öteki bir ülkeye taşımasının Pekin’den misilleme gelmesine de sebep olabileceğinden telaş duyuluyor. Apple, çıkarının yaklaşık yüzde 17’sini bu ülkeden sağlıyor ve Çin’de onlarca mağazası bulunuyor. Çin’in ABD merkezli öbür şirketlere rekabet bahisli incelemeler başlattığı bilindiğinden bunun Apple için de sorun yaratabileceği düşünülüyor.