Kilis’teki yorgancılık mesleği, yıllar içinde büyük bir dönüşüm yaşadı. Yıllar evvel dükkânlarda çalışan 50-60 kişi bulunurken, günümüzde bu sayının sırf üçe düşmesi, mesleğin geleceğini tehdit ediyor. Yorgan ustaları, mesleklerini sürdürebilmek için yetkililere sesleniyor.
“MESLEK BİTTİ”
Kilis’te 40 yıldır yorgancılık yapan Mustafa Yılmaz, mesleğin sona yaklaşmasından duyduğu kaygıyı lisana getirerek, “Eskiden her kalfanın yanında üç, dört tane çırak vardı. Şu an bir kalfa bile bulamıyoruz. 20 yıldır çırak yetiştiremiyoruz. Bu meslek neredeyse yok olma kademesine geldi. Ben şu an burada, Kilis’te üç tane yorgancı dükkanı var. Evvelden 50, 60 civarıydı” halinde konuştu.
Yılmaz, mesleğin geldiği noktayı şu sözlerle ifade etti: “Bir ay çalışıyorum, 10 bin lira kazanıyorum. Taban fiyatın yarısı bile değil. Meslek bitme noktasına geldi. Gençlere bu mesleği tavsiye edemiyorum, zira geleceği yok. Yorgancılık artık neredeyse yok olacak”.
Yıllardır yorgancılık yapan İlhan Karataş ise mesleğin değerinin anlaşılmadığını vurguladı. Karataş, “30-35 yıldır bu mesleği yapıyorum. Zanaatımız hakikaten çok hoş bir meslek. Bu mesleği her insan yapamaz. Tamircilik, bakkalcılık, berberlik üzere meslekler herkes tarafından yapılabilir lakin yorgancılık o denli değil. Bu, nitekim el hüneri ve sevgi gerektiren bir iş” dedi.
Ancak, yorgancılıkla ilgili meseleleri da lisana getiren Karataş, şunları söyledi: “Gençler bu mesleği tercih etmiyor. Kimse bu mesleği değerini bilmiyor. Ustalar da kalfalar da bu zanaatın pahasını anlamıyor. Zanaatımıza sahip çıkılmadığı sürece bu meslek yok olacak.”
MESLEĞİN ZORLUKLARI VE KAR DURUMU
Yorgancı ustası Karataş, bir yorganın çıkma müddetinin modeline nazaran değiştiğini belirterek, “Bir yorganı bir günde çıkarabilirim, fakat modeline nazaran bazen 2-3 gün sürebilir. Lakin karım çok yüksek değil. Şu an elime geçen para 17-18 bin TL ortasında. Kendimi çok uygun hissedersem 22 bin TL’ye kadar kazanabiliyorum. Ancak minimum fiyatı bile kazanamıyorum. Meslekte moralim bozuksa ya da ruhsal olarak güç bir periyot geçiriyorsam, verimli çalışamıyorum. Yorgan dikmek için motivasyonum yüksek olmalı” dedi.
Karataş, devletin bu mesleğe daha fazla takviye olması gerektiğini belirtti. “Bizim elimizden tutulması gerek. Şu an her yerde dokuma bölümleri var, Amerika ve Avrupa’da da dokumacılık var, lakin yorgancılık yalnızca Türkiye’de var. Bu mesleği desteklerseniz, üretim de artar ve yorgancılığı hem iç pazarda hem de yurtdışında daha fazla tanıtırız. Biz devletimizden çok bir şey istemiyoruz. Yalnızca dayanak ve yardım bekliyoruz” dedi.
Yorgancı ustaları, Kilis’teki en büyük problemlerden birinin ise yetişmiş iş gücü bulmak olduğunu belirtti. Karataş, “İşçi bulmak çok sıkıntı. Bütün gün iş arayanlar var. Yorgan dikmek isteyen birini bulmak neredeyse imkansız. Artık diyeceksiniz sen vicdansız mısın, bu kadar fiyat veriyorsun? Lakin ben esasen kazandığımla geçinemiyorum. Kazandığım yetmediği için yanımda çalışana 9-10 bin lira aralığında maaş verebiliyorum. Bu yüzden emekçi de durmuyor” diye konuştu.
Yılmaz ve Karataş, yorgancılık mesleğini yaşatabilmek ve geleceğe taşımak için devletin takviyesine gereksinim duyduklarını söylediler. Yılmaz, “Bu meslek nitekim değerli, biz bunu Avrupa’ya, Amerika’ya bile satabiliriz. Lakin yardıma muhtaçlığımız var. Yorgancılığı bitirmemek için tutunuyoruz ancak bu meslek yok olursa, geriye yalnızca anılar kalacak” formunda konuştu.