Geçmiş senelerde yapılan incelemeler, güçlü ve destekleyici ilişkilerin çoğunlukla daha iyi sağlık sonuçlarına yol açtığını göstermişti. Örneğin, 2023’te yayınlanan bir çalışma, uzun vadeli bir birlikteliğe sahip olmanın kalp yetmezliğinden kaynaklanan ölüm tehlikesini azaltabileceğini belirtmişti. Bununla birlikte, 2023’ün sonlarında yayınlanan başka bir inceleme ise evli kişilerin depresyona girme olasılıklarının daha az olduğunu saptamıştı. Ancak yakın zamanda gerçekleştirilen bir araştırma, evlilik ve sağlık yararları konusundaki tüm bildiklerinizi tartışmanızı gerektiriyor.
Alzheimer’s and Dementia dergisinde yayınlanan en son araştırma, 18 yıl boyunca 24 binden fazla yetişkinde görülen bunama vakalarını inceledi. İncelemede, evli olmayan kişilerin (boşanmış veya hiç evlenmemiş) evli olanlara göre bunama geliştirme riskinin %50 oranında daha az olduğu görüldü. Her zaman yalnız olanların, yani hiç evlenmemiş bireylerin ise en düşük risk grubunda yer aldığı belirtildi. Ancak, evli olmayan kişiler arasında bu farkın diğer gruplarla önemli bir fark göstermediği de vurgulandı.
İncelemede, 50-104 yaş aralığındaki 24.107 katılımcı, her yıl nöropsikolojik testlerden geçirildi ve uzmanlar tarafından değerlendirildi. Elde edilen sonuçlar, bekarların, evli olanlara göre bunama, Alzheimer veya Lewy cisimcikli bunama gibi hastalıkların daha düşük riskini taşıdığını gösterdi. Ek olarak, bekar kişilerin hafif bilişsel bozukluklardan bunamaya ilerleme riskinin daha az olduğu belirlendi.
Araştırmaya göre, boşanmış kişiler bile evli kalanlara göre bunama hastalığına yakalanma açısından daha düşük risk taşıyor. Ancak araştırma ekibi, bu bulguların tam olarak nedenini açıklamakta zorlandı. Buna rağmen, bekar kişilerin sosyal ilişkilerini sürdürme konusunda daha başarılı oldukları öne sürüldü.
Florida Eyalet Üniversitesi’nde doktora sonrası araştırma görevlisi olan doktorlar, “Hiç evlenmemiş bireyler, arkadaşları ve komşularıyla daha çok sosyalleşme olasılığına sahip. Ayrıca, sağlıklı davranışlar sergileme olasılıkları da daha yüksek” diyerek, bekarların sosyal bütünleşme konusunda evli kişilerden daha avantajlı olduğunu ifade ettiler.
“Evli bireyler, evli olmayanlara oranla daha az sosyal bütünleşmeye sahip olma eğilimindedir ve çevrelerinde daha seyrek ve daha düşük kalitede etkileşimlerde bulunurlar. Bu sosyal ilişkiler, zamanla bunamaya karşı koruyucu bir faktör olabilir.” şeklinde açıklamalarda bulundular.
BUNAMANIN ERKEN UYARI İŞARETLERİ
Bunama, özellikle Alzheimer hastalığı, erken dönemde fark edilmesi gereken önemli bir sağlık sorunu.
İşte bunamanın erken belirtileri:
- Gündelik yaşamı etkileyen hafıza kaybı
- Planlama veya sorun çözmede güçlükler
- Bilinindik işlerde zorlanma
- Zaman veya mekanla ilgili karmaşa
- Görsel imgeleri ve mekansal ilişkileri anlamada güçlük
- Konuşma veya yazmada kelimelerle ilgili sorunlar
- Eşyaların yanlış yere konulması ve adımları geri izleme güçlüğü
- Azalmış veya zayıf muhakeme
- Sosyal etkinliklerden geri çekilme
- Ruh hali ve kişiye özel yapıda değişiklikler
Eğer kendinizde veya bir başkasında bu belirtilerden bir veya birkaçını fark ederseniz, bu değişimleri başkalarına iletmekte zorlanabilirsiniz. Ancak bu, kesinlikle bir doktora başvurulması gereken önemli sağlık sorunlarıdır. Erken müdahale, hastalığın gidişatını değiştirebilir ve tedaviye yönelik adımlar yapılmasına yardımcı olabilir.
Evlilikle ilgili yaygın kanaatlerin aksine, bekarların daha düşük bunama riski taşıması, sosyal ilişkilerin ve sağlıklı yaşam biçimin sağlık üzerindeki önemli etkilerini bir kez daha gözler önüne seriyor.
