Hıdrellez, bir bahar şenliği şeklinde kutlanan ve mevsimlik özellikler taşıyan bayramlardandır. Bölgede genel kullanımdaki telaffuzu Hıdrellez’dir. Hıdrellez, Hızır ve İlyas adlarının bir araya gelmesiyle oluşmuş olup, yaz mevsiminin başlangıcı olarak kabul edilen 6 Mayıs (Rumi takvimde 23 Nisan) gününe verilen addır. Bölgede Hızır ve İlyas hakkında çeşitli inançlar bulunmaktadır:
Halk arasında Hızır, “zor durumda olanlara yardım etme”, “bolluk getirme”, “ilerideki istekleri gerçekleştirme” anlamında kullanılmaktadır. “Hızır gibi yetişmek”, “Hızır babaya adak adamak”, “Hıdrellezde görüşelim”, “Kul sıkışmayınca Hızır yetişmez” gibi deyimler ve atasözleri bölgede bu anlamlara gelecek biçimde söylenmektedir.
HIDIRELLEZ ADETLERİ
Hıdırellez, Türk kültüründe ve Orta Asya’dan Balkanlara kadar geniş bir alanda kutlanan bahar şenliğidir. Hızır ve İlyas peygamberlerin karşılaştığına inanılan bu günde doğanın uyanışı ve bereket dilekleri ön plandadır. Hıdırellez’in tipik adetlerinden bazıları şunlardır:
1. İstek Dileme ve Gül Fidanına Asma
Hıdırellez akşamı (5 Mayıs’ı 6 Mayıs’a bağlayan akşam), insanlar isteklerini kağıtlara yazarak bu kağıtları gül fidanının dallarına asarlar. Sabah erkenden bu dilekler suya bırakılır. Maddi istekler için kağıda para çizimi veya ev, araba gibi semboller çizmek de yaygındır.
2. Gül Fidanı Dibine Para Gömme
Bolluk ve bereket dileğiyle bir miktar para gül fidanının dibine gömülür. Bu paranın yıl boyunca bereket getireceğine inanılır。
3. Hıdırellez Ateşi Yakma ve Üzerinden Sıçramak
Hıdırellez akşamı ateş yakılır ve insanlar bu ateşin üzerinden sıçrayarak hastalıklardan ve kötü enerjilerden arınmayı umarlar. “Dertler, nazarlar benden uzak olsun” gibi dileklerle sıçranılır.
4. Suya İstek Bırakma
Deniz, çay veya akarsulara dilek kağıtları bırakılır. Suya bırakılan dileklerin Hızır tarafından kabul göreceğine inanılır.
5. Baharın ve Doğanın Kutlanması
Kır gezileri düzenlenir, piknikler yapılır ve doğayla iç içe zaman geçirilir. Özellikle yeşil alanlarda kurulan sofralar, Hıdırellez’in neşeli atmosferinin bir parçasıdır.
6. Şifa ve Bereket Adetleri
Bazı bölgelerde şifalı bitkiler toplanır ve bu bitkilerle hazırlanan suyla yıkanmanın hastalıklara iyi geldiğine inanılır.
