Çıtır çıtır patates cipsi mi arzuluyorsunuz? İnsanlar artık bol yağda kızarmış patates cipsi istemek yerine evde yağsız pişiriyor. Hava fritözleri, vicdan azabı duymadan beslenmenin daha sağlıklı bir yolu olarak son zamanlarda ünlü olmuştur.
Yağ kullanmadan kızartma yapabilmek ve yemek hazırlayabilmek, sağlığına özen göstermek isteyen her insan için bir rüya gibi duruyor. Ancak son zamanlarda, bunun yağdan daha kötü olduğunu iddia eden birçok etkili şahıs ve sosyal medya kullanıcısı da gördük. Daha sağlıklı seçeneklerin kansere neden olabileceği düşünceleri vardır. Harvard ve Stanford’da okumuş, Instagram’da 1 milyon izleyicisi bulunan gastroenterolog Dr. Saurabh Sethi, bu konu hakkında fikirlerini belirtti.
Hava fritözlerinin kanser tehlikesini yükseltip yükseltmediğine girmeden önce, hava fritözlerinin nasıl çalıştığını anlayalım.
Hava fritözü, içinde bulunan bir ısıtma unsuru ve yüksek hızlı bir vantilatör kullanarak, etrafında sıcak hava dolaştırarak yiyecekleri pişirir. Hızlı sıcak hava devridaimi, yiyeceklerin yüzeyini çıtır çıtır hale getirerek bol yağda kızartma benzeri yapar, ancak yağ olmadan. Hava fritözleri 80-200°C sıcaklıkta görev yapar ve geleneksel fırınlardan daha çabuk pişirir.
KANSER ETKİSİ VAR MI?
Hava fritözü de dahil olmak üzere yüksek ısıda pişirme yöntemleriyle ilgili en büyük endişelerden biri, akrilamid oluşumudur. Bu madde, pişirme süreçleri bol yağda kızartma ve yağda veya hava fritözünde kavurma ve yüksek sıcaklıklarda pişirme içerdiğinde kimi yiyeceklerde (patates ve ekmek gibi nişastalı yiyecekler) oluşabilir. Laboratuvar tetkikleri, yüksek akrilamid seviyelerinin hayvanlarda kansere yol açabileceğini göstermiştir. Ancak, insanlarda olası kanserojen veya kansere yol açan etkileri hakkında daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.
Dr. Saurabh Sethi, hava fritözünün klasik sistemlere kıyasla daha az zararlı kimyasal ürettiğini belirtiyor. Harvard doktoru, Instagram’da yayınlanan bir videoda, “İlk hava fritözleri, sıcak havayı döndürerek yiyecekleri pişirir ve çok az yağla veya hiç yağ kullanmadan çıtır bir doku elde etmenizi sağlar. Bu formül genel olarak klasik derin kızartmaya göre daha az zararlı bileşik üretir” diyor.
Harvard’da hekim ayrıca akrilamidin insanlarda kanserojen etkilerine dair kanıtların çok az bilindiği gerçeğine katılıyor: “Derin yağda kızartma veya hava fritözü gibi yüksek sıcaklıkta pişirme yöntemleriyle ilgili temel dert, besin yüksek sıcaklıklarda, yani 120 santigrat derece veya 248 Fahrenheit derecenin üzerinde pişirildiğinde oluşabilen bir kimyasal olan akrilamidin oluşmasıdır. Akrilamidin hayvanlarda kansere neden olduğu gösterilmiş olsa da, akrilamidin insanlarda genellikle yiyecekte tüketilen seviyelerde kansere neden olabileceğine dair kesin bir kanıt yoktur.”
Doktor ayrıca, varsa tehlikeyi en aza indirmek için yiyeceklerin kömürleşmesinden kaçınılmasını tavsiye ediyor. “Ayrıca oksidasyonu önlemek için yüksek duman noktasına sahip yağlar kullanın.”
