Ahit Sandığı, ilahi ve tarihi metinlerde mühim bir kutsal emanet olarak görülen, özgün şekilde yapılmış bir sandıktır. Musevi, Hristiyan ve İslam inançlarında farklı biçimlerde kendine yer bulur ve genellikle “Antlaşma Sandığı” veya “Ark of the Covenant” şeklinde de bilinir. Ahit Sandığı veya Mukavele Sandığı ya da İslam’daki ismiyle Tâbutu Sekîne, Çıkış Kitabı’nda bahsi geçen On Emir’in yazılı olduğu iki orijinal taş levhayı içeren, kapaklı ve altınla kaplanmış ahşap bir sandıktır. İbraniler’in Yeni Ahit kitabına göre, sandığın içinde aynı zamanda Harun’un değneği ve bir kap dolusu man yiyeceği de mevcuttu.
Kur’ân-ı Kerîm’de ahit sandığı, Tâlût’un hükümdar oluşu vesilesiyle anlatılmaktadır. Peygamberleri aracılığıyla, uzun zamandır İsrâiloğulları’nın elinde olmayan sandığın geri geleceği ve bunun da Tâlût’un krallığının işareti olacağı bildirilmiştir. Ek olarak sandıkta Allah’tan bir huzur (sekîne) ile Mûsâ ve Hârûn ailesinden kalan bazı eşyaların bulunduğu ve sandığın melekler tarafından taşındığı belirtilmiştir (bk. el-Bakara 2/248). Bu ayette geçen sandık, sekîne, “Mûsâ ve Hârûn ailesinden geriye kalanlar”a (bakıyye) ilişkin yorumlarda çeşitli ve farklı pek çok rivayet bulunmaktadır (bk. Abdullah Aydemir, s. 205-210). Ancak Kur’an’da ve hadislerde bunlarla alakalı herhangi bir açıklama bulunmamaktadır.
Günümüzde Yahudiler, Tevrat rulolarının muhafaza edildiği dolaba ahit sandığı adını vermekte ve Tevrat’a duydukları saygıyı ona da göstermektedirler. Hıristiyanlık’ta ise ahit sandığı, kilise babaları (bk. ÂBÂ) tarafından Hz. Îsâ’nın timsali olarak değerlendirilmiştir.
AHİT SANDIĞI ŞU AN NEREDE?
Ahit Sandığı’nın günümüzde nerede olduğu tam olarak bilinmemektedir. Zaman içinde birçok varsayım ortaya atılmış olsa da, sandığın nerede olduğu hala bir sır olarak kalmaktadır. Ahit Sandığı’nın kaybolmasıyla alakalı en bilinen varsayımlar şunlardır:
1. Etiyopya İddiası
En yaygın iddialardan birisi, Ahit Sandığı’nın Etiyopya’nın Aksum şehrindeki Aziz Meryem Sion Kilisesi’nde saklandığı yönündedir.
Etiyopya Ortodoks Kilisesi, sandığın burada bulunduğunu iddia etmektedir; ancak yalnızca belirli bir rahibin sandığı görmesine izin verildiği için bu iddia kanıtlanamamıştır.
2. Yeraltı Tünelleri İddiası
Bazı araştırmacılar, Ahit Sandığı’nın Kudüs’teki Tapınak Tepesi’nin altındaki gizli tünellerde saklandığını ileri sürmektedir. Ancak bölgenin dini ve siyasi önemi sebebiyle kapsamlı kazı çalışmaları yapılamamıştır.
3. Mısır İddiası
Başka bir iddiaya göre, Ahit Sandığı İsrailoğulları tarafından Mısır’a götürülmüş ve Tannis şehrinde saklanmıştır. Bu iddia özellikle popüler kültürde sıkça ele alınmıştır (örneğin Indiana Jones: Kutsal Hazine Avcıları filmi).
4. Roma Yağmalama İddiası
MS 70 senesinde Roma İmparatorluğu’nun Kudüs’ü işgali sırasında Tapınak’taki kutsal eşyaların Roma’ya götürüldüğü öne sürülmektedir. Bu görüşe göre sandık, Roma İmparatorluğu’na ait eserlerin saklandığı yerlerde bulunabilir.
5. Gizli Saklama İddiası
Bazı araştırmacılar, sandığın Süleyman Tapınağı’nın yıkılmasından önce gizlice saklandığını ve hala keşfedilmeyi beklediğini savunmaktadır.
Ahit Sandığı’nın bugüne kadar kesin olarak nerede olduğuna dair herhangi bir kanıt bulunamamıştır. Bu belirsizlik, sandığı tarihi ve arkeolojik açıdan en büyük sırlarından biri yapmıştır.
