Avrupa Birliği (AB) yetkilileri, ABD’de Donald Trump yönetiminin gelecekteki Ukrayna politikasıyla ilgili oluşan muğlak durum nedeniyle Ukrayna’ya yaptığı askeri desteği artırmayı planlıyor. AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas’ın sunduğu öneri, Ukrayna’ya verilen desteğin iki katına çıkarılmasını hedefliyor. 2024 senesinde AB ve üye devletleri Ukrayna’ya yaklaşık olarak 20 milyar euro değerinde askeri yardımda bulunmuştu.
Brüksel’de AB üyesi 27 ülkenin dışişleri bakanlarının katılımıyla düzenlenen toplantıda öneriyi sunan Kallas, teklifinin “geniş bir siyasi destek” gördüğünü ve şu anda ayrıntıların görüşüldüğünü ifade etti.
EN BÜYÜK DESTEK DOĞU AVRUPA’DAN
Kiel Dünya Ekonomisi Enstitüsü’nün verilerine göre, Estonya, Danimarka ve Litvanya, Ocak 2022 ile Aralık 2024 döneminde Ukrayna’ya gayri safi yurt içi hasılalarının (GSYH) yüzde 2’sinden daha fazla yardım sağlayarak Avrupa’da en çok destekte bulunan ülkeler arasında yer aldı.
Diğer taraftan, İtalya, Slovenya, İspanya, Portekiz, Yunanistan ve Kıbrıs Rum Kesimi, Ukrayna’ya GSYH’lerinin %0,5’inden daha azını vererek en az katkı sağlayan ülkeler arasında bulunuyor.
AB içerisinde Rusya’ya yakın bir siyaset izlemekle itham edilen Macaristan ise listenin sonunda yer alıyor.
“TRUMP-PUTİN GÖRÜŞMESİNİ BEKLİYORUZ”
Toplantı öncesinde konuşan İtalya ve İspanya dışişleri bakanları ise teklif hakkında net bir tutum belirlemek için henüz erken olduğunu dile getirdi.
İtalya Dışişleri Bakanı Antonio Tajani, teklifin kapsamlı bir şekilde ele alınması ve yaklaşan gelişmelerin ışığında değerlendirilmesi gerektiğini belirterek “Trump-Putin telefon görüşmesini bekliyoruz. Ateşkese yönelik bir ilerleme olup olmayacağını görmek istiyoruz” şeklinde konuştu ve İtalya’nın kendi savunma harcamalarını artırmak için de kaynak bulması gerektiğinin altını çizdi.
İspanya Dışişleri Bakanı Jose Manuel Albares de “Görüşmelerin nasıl ilerleyeceğini izleyeceğiz, ancak şu anda bu konuda alınmış bir karar yok” şeklinde konuştu.
Albares ayrıca, İspanya’nın bu sene Ukrayna’ya 1 milyar euro değerinde askeri destek sağlama taahhüdünde bulunduğunu ve Madrid’in “Ukrayna’nın desteğe güvenebileceğini göstermek için Kallas’tan bir teklif beklemediğini” belirtti.
MACARİSTAN’DAN TEPKİ AÇIKLAMASI
Slovakya’yla birlikte Ukrayna’ya destek vermeyen ülkelerden olan Macaristan’ın Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto ise, X hesabından yaptığı bir açıklamayla teklife tepki göstererek “Bu sürecin içine dahil olmayacağız, Macar vergi mükelleflerinin parasının Ukrayna’ya silah göndermek için kullanılmasına izin vermeyeceğiz” dedi.
Diğer yandan, Reuters’a konuşan Avrupalı diplomatlar, yardımların gönüllülük esasına dayanarak belirleneceği için, Slovakya ve Macaristan’ın teklifi engelleyemeyeceği görüşünde.
