NASA’nın Perseverance gezgini, Mars yüzeyindeki garip kayaları lazerle analiz ederek Kızıl Gezegen’in geçmişine dair önemli bilgiler elde ettiği belirtildi.
Mars’ın Jezero Krateri’nde bulunan açık renkli kayalar, sıcak ve nemli ortamlarda oluşması mümkün olan mineraller içeriyor. Bu durum, gezegenin sanılandan oldukça farklı bir yer olabileceğini gösteriyor.
ABD’deki Purdue Üniversitesi’nden gezegen bilimci Roger Wiens, dünyada bu tür minerallerin bol yağış alan sıcak iklimlerde veya kaplıcalar gibi hidrotermal sistemlerde meydana geldiğini ifade etti.
Wiens, bu minerallerin, kayaların uzun süre akan suyun içinde kalmasıyla oluştuğunu belirterek, “Sıcak su, kayalardan çözünebilen tüm elementleri zamanla uzaklaştırır ve geriye sadece en dayanıklı olanları bırakır. Mars gibi soğuk ve kurak bir gezegende böyle bir buluş yapmak gerçekten şaşırtıcı” şeklinde konuştu.
NASA’nın Perseverance gezgini Jezero Krateri’nde bulunan ve çevresiyle uyumsuz görünen açık renkli kayaları inceledi.
Bu tür kayalara, bulundukları bölgeye sonradan getirildikleri için ‘yüzey kayaları’ adı veriliyor. Araştırmacılar, Perseverance’ı ‘Lazerle Tetiklenen Kırılma Spektroskopisi’ denilen bir teknik kullanarak bu kayaları incelemekle görevlendirdi. Bu yöntem, kayalara lazer atışı yaparak içeriğini analiz ediyor.
Lazer, mineralin küçük bir bölümünü buharlaştırarak atomlarını ve iyonlarını harekete geçiriyor. Ardından, spektroskopi cihazı yayılan ışığı inceleyerek mineralin yapısını belirliyor. Sonuçlar bilim insanlarını hayrete düşürdü. Wiens, keşfin beklenmedik olduğunu dile getirerek, “Bu kayalar, Mars’ta daha önce rastladığımız hiçbir şeye benzemiyor” ifadesini kullandı.
Analizler, kayaların çoğunlukla ‘kaolinit’ olarak adlandırılan yumuşak, beyaz renkli bir silikat kil mineralinden oluştuğunu gösterdi. Mars’taki kaolinit, Dünya’dakinden daha sertti.
Bunun, Mars’taki farklı aşınma koşullarından kaynaklandığı düşünülüyor. Araştırmacılar ayrıca kayalarda ‘spinel’ adı verilen başka bir mineralin de izlerine ulaştı. Spinel, Dünya’da magnezyum alüminyum içeren değerli bir taş olarak biliniyor.
Ancak Mars’taki kaolinit kayalarında nasıl oluştuğu henüz anlaşılamadı. Bilim insanları, bu mineralin hem volkanik hem de başkalaşım süreçleriyle oluşabilen alüminyum açısından zengin bir tür olabileceğini düşünüyor.
