Dünya Doğayı Koruma Birliği’nin (IUCN) tehlike altında olan türler listesinde kırmızı (EN) kategorisinde yer alan Caretta caretta türü deniz kaplumbağalarının en önemli üreme sahalarına sahip olan Türkiye’nin Akdeniz sahillerinde her yıl binlerce yavru kaplumbağa denize kavuşuyor.
Muğla, Antalya, Mersin, Adana ve Hatay sahillerindeki plajlarda Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü’ne (DKMP) bağlı bölge ve şube müdürlükleri, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, sivil toplum kuruluşları ve üniversiteler ile yerel halkın ortak çalışmasıyla çok sayıda üreme kumsalı, nisan-ekim ayları arasındaki deniz kaplumbağası döneminde korunuyor.
Türkiye’nin en önemli caretta caretta üreme plajları; Muğla’da Ekincik, Dalyan, Dalaman, Fethiye, Antalya’da Patara, Kale, Kumluca, Olimpos-Çıralı, Tekirova, Belek, Kızılot, Demirtaş, Gazipaşa, Mersin’de Anamur, Göksu Deltası, Alata, Davultepe, Kazanlı, Adana’da Akyatan Gölü ve Yumurtalık, Hatay’da Samandağ şeklinde sıralanıyor.
ÇİFTLEŞME DÖNEMLERİ BAŞLADI
Caretta caretta türü deniz kaplumbağaları, havaların ısınmaya başladığı Akdeniz’de mart ayının ortalarından itibaren çiftleşmeye başlıyor.
İlk yuvalar ise nisan ayının ikinci yarısından itibaren görülmeye başlanıyor. Çiftleşme döneminin ardından carettalar kumsallara çıkarak, temmuz ayının ortalarına kadar yumurtalarını bırakıyor.
İlk yuvaların oluşmaya başladığı döneme göre 45-60 günlük sürelerde temmuz ayından itibaren ilk yavruların yuvalardan çıkışları da temmuz ayı itibarıyla başlayıp, eylül sonuna kadar devam ediyor.
“RAHATSIZ ETMEYİN”
Deniz Kaplumbağaları Araştırma Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi’nden (DEKAMER) yapılan açıklamada, Caretta carettaların çiftleşme döneminin Akdeniz’de yetişkin dişi ve erkek kaplumbağaların üreme alanlarına yönelmesiyle başladığı belirtilerek, şu uyarıda bulunuldu:
“Mart ayının sonuna doğru sakin sularda, göllerde ve kıyıya yakın bölgelerde çiftleşen kaplumbağalara rastlayabilirsiniz. Lütfen onları rahatsız etmeyelim.
Dalyan sahilindeki gözlemler ve bilimsel veriler, iklim değişikliğinin deniz kaplumbağalarının yumurtlama zamanlarını öne çektiğini gösteriyor.
Yeşil deniz kaplumbağalarının (Chelonia mydas) yumurtlama zamanlarının sıcaklık artışıyla değiştiği ise bilimsel olarak ispatlanmıştır.”
