İzmir Ekonomi Üniversitesi (İEÜ) Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Görkem Üçtuğ ve beraberindeki 5 kişilik ekibi, Türkiye’de birincilik elde eden bir proje gerçekleştirerek çayın karbon salınımını hesapladı. Ancak Prof. Dr. Görkem Üçtuğ’un çayın karbon salınımını hesaplaması üzerine yaptığı ” Adana’da bulunan bir çay şirketinden veriler temin ettik. Çayın tarladaki üretimi, taşınması, fabrikadaki paketlenmesi, ürünün tüketiciye ulaşması, çayın hazırlanması ve çay atığının imhası gibi tüm unsurları ölçüm yaparken göz önünde bulundurduk” ifadesi, çayın ana vatanı Rize’deki çay üreticilerinin tepkisini çekti.
Çay Üreticileri Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (ÇAYÜDAD) Başkanı Mustafa Mavi, Adana’da çay yetiştirilmediğini fakat kaçak çay olarak bilinen ve yurt dışından ithal edilen çayın bu açıklamalarla meşrulaştırılmaya çalışıldığını belirtti. TÜBİTAK’ın da desteğiyle hazırlanan bu raporun Rize’ye gelinmeden oluşturulmasının hatalı olabileceğine işaret eden Mavi, “Esasen yapılan araştırma değerli bir çalışma. Öncelikle hocamıza teşekkürlerimizi sunuyoruz, bizlere tercüman olmuş. Bizler 100 yıldır bu sonuçları görmemize rağmen duyuramamıştık. Hocamız bir araştırma yaparak çayın karbon salınımının tüm içeceklerden daha az olduğunu kanıtladı. Bizler esasen Rizeliler olarak 100 yıldır buna inandığımız için sahip çıkıyoruz. Sıcak çaya, bölgemizde yetişen çaya değer veriyoruz. Bizler bunu biliyorduk. Ancak gönül isterdi ki sayın hocamız Adana’dan değil, zahmet edip Rize’ye gelsin, çay tarlalarını görsün, yaşam koşullarını gözlemleyerek halkın düşüncelerini alsın, raporunu zenginleştirseydi. Yerinden kalkmadan raporu yazması Rizeliler olarak bizleri üzdü. Verdiğiniz emeğe saygı duyuyoruz ancak bunu Rizelilerle istişare ederek yapsaydınız çok daha anlamlı olacaktı” şeklinde konuştu.
“Farkında olmadan oradaki kaçak çaya zemin hazırlamış oldu”
Adana’da çay yetiştirilmediğini, Prof. Dr. Üçtuğ’un istemeden de olsa kullandığı ifadelerle kaçak çayı yasallaştırdığını vurgulayan Mavi, “Adana’da çay üretimi yok ve Adana şu anda Türkiye’nin kaçak çay merkezi konumunda. Farkında olmadan oradaki kaçak çaya zemin hazırlamış oldu. Bu durum tüm Türkiye’ye, özellikle Karadeniz’deki 210 bin çay üreticisine zarar veriyor. Bir sonraki seferde umarım bu raporları Rize’de düzenler ve biz de kendisine Rize çayı ikramında bulunuruz” ifadelerini kullandı. – RİZE
