Yapay zeka çağının iş telaşlarının ötesinde öteki bir sonucu daha var: Ruh sıhhati merkezlerinde artan hadise sayıları.
Wired mecmuasının haberine nazaran, büyük lisan modellerine (LLM) dayalı sohbet botlarının yaygın kullanımı, yapay zeka ile etkileşim sırasında gelişen sanrılı ve paranoyak kanıları besleyerek ruhsal krizlere yol açıyor.
Uzmanlar, kullanıcıların bu niyetlerine karşılık sohbet botlarının yardım önermek yerine onaylayıcı yanıtlar verdiğini, bazen saatler süren sohbetlerin intihar ya da ağır ruhsal çöküşle sonuçlanabildiğini belirtiyor.
YAPAY ZEKA PSİKOZU
San Francisco’daki Kaliforniya Üniversitesi’nden psikiyatrist Keith Sakata, sırf bu yıl yapay zekanın “psikotik ataklarda” kıymetli rol oynadığı en az bir düzine hadisenin hastaneye yatırıldığını tespit ettiğini açıkladı.
Uzmanlar bu olguyu şimdiden “yapay zekâ psikozu” ya da “yapay zekâya bağlı sanrısal bozukluk” olarak isimlendirmeye başladı.
King’s College London’dan psikiyatri araştırmacısı Hamilton Morrin de, bu cins hadiselerle karşılaştıktan sonra yapay zekanın psikotik bozukluklara tesirini inceleyen akademik bir makale kaleme aldığını söyledi.
RUH SIHHATİ KRİZİ KAPIDA
Henüz kapsamlı bir olay çalışması yapılmamış olsa da erken bulgular korku verici. Toplumsal hizmetler araştırmacısı Keith Robert Head’in anketine nazaran, “psikiyatri uzmanlarının başa çıkmakta zorlanacağı, eşi gibisi görülmemiş bir ruh sıhhati krizi” kapıda.
Head, “Sohbet botlarının intihar, kendine ziyan verme ve ağır ruhsal çöküşle sonuçlanan olayları tetiklediğini artık dokümanlarla görüyoruz” ihtarında bulundu.
Ortaya çıkan hadiseler ortasında, yıllardır ilaç tedavisiyle şizofrenisini denetim altında tutan bir bayanın ChatGPT tarafından teşhisin palavra olduğuna ikna edilip ilacını bırakması ve akabinde ağır bir sanrı sürecine girmesi dikkat çekiyor.
Başka bir olayda ise rastgele bir ruhsal meşakkat geçmişi olmayan bir yatırımcı, ChatGPT’nin tesiriyle kendisini gaye alan “hükümet dışı bir sistem” keşfettiğine inandı.
Benzer biçimde, üç çocuk babası bir adam da ChatGPT’nin ikna etmesiyle “yeni bir matematik türü” bulduğunu düşünerek sanrılara kapıldı.
Uzmanlar, mevcut ruh sıhhati altyapısının böylesine süratli artan yeni hasta yükünü kaldırıp kaldıramayacağı konusunda da telaşlı.
