Eczacılardan ilaç firmalarına “iskonto” reaksiyonu

Tüm Eczacı Patronlar Sendikası (TEİS) Genel Lideri Nurten Saydan, birtakım ilaç firmalarının kamu kurum iskontolarını uygulamaması nedeniyle eczacılar ve ilaca ulaşamayan hastaların mağdur olduğunu belirterek, bu hususta Toplumsal Güvenlik Kurumu’na (SGK) harekete geçme davetinde bulundu.

Saydan, sendika genel merkezinde düzenlediği basın toplantısında, birtakım ilaç firmalarının eczacılar üzerinden SGK’ye yapmayı taahhüt ettiği kamu kurum iskontolarını uygulamaması nedeniyle yaşanan meselelere dikkati çekti.

Bu iskontoların Sıhhat Uygulama Bildirisi ve SGK kapsamındaki hak sahiplerinin reçetelerinin karşılanmasına ait protokoller çerçevesinde düzenlendiğine ve yasal bir tahahhüt olduğuna işaret eden Saydan, “Eczacılar da vatandaşlar da birtakım ilaç firmalarınca uygulanmayan kamu kurum iskontoları altında eziliyor. Eczaneler bu sebeple haksız yere ziyana uğratılıyor, ilaca ulaşamayan vatandaşlar da mağdur oluyor.” dedi.

Nurten Saydan, bu durumun ilaç hizmetlerini aksattığının altını çizerek, “Bedeli SGK tarafından uygulanan iskontolarla ödenen ilaçlar, yasal mevzuata uymayan ilaç firmalarınca eczanelere ‘iskontosuz’ fatura edilmekte, eczacılar birçok ilaçta ziyan ederek ilaç tedarikinde zorlanmaktadır. Bu sürdürülebilir bir uygulama değildir.” diye konuştu.

“Eczanelerin bu yükü taşıması imkansız hale geldi”

Firmaların kamu kurum iskontosu uygulamadığı ilaçların listesini paylaşarak, içerisinde tüp bebek ilaçlarının da bulunduğunu aktaran Saydan, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Hastaları mağdur olmasın diye birkaç aydır kendi cebinden ödeme yaparak ilaç tedarik eden eczanelerin bu yükü taşıması ve hastalara ilacı ulaştırabilmesi artık imkansız bir hal almıştır. Bilhassa değerli ilaçları kullanan ve hayati hastalığı olan hastalarımızın ilaçsız kalmaması için ekonomik gerçekliğe ters bu uygulamanın derhal sonlandırılması gerekmektedir. İlaç firmalarının hukuka ters uygulamalarına karşı SGK’yi harekete geçmeye çağırıyoruz.”

Başkan Nurten Saydan, bu sorunu daha evvel de SGK’ye bildirdiklerini ve bir an evvel yasal yaptırımlarını hayata geçirilmesini beklediklerini tabir etti.

“Aşılar antibiyotik kullanımının da azalmasını sağlıyor”

Hastalıklardan korunmada aşılamanın ehemmiyetine de değinen Saydan, Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) bilgilerine nazaran, aşılama sayesinde yılda yaklaşık 3 milyonu çocuk, 3 milyonu yetişkin toplam 6 milyon vefatın önüne geçildiğine dikkati çekti.

Dünyada hala aşıya ulaşamadığı için milyonlarca çocuğun hayatını kaybettiğini vurgulayan Saydan, Sıhhat Bakanlığınca kurulacak Hıfzıssıhha Türkiye Aşı ve Biyoteknolojik Eser Araştırma ve Üretim Merkezi’nin de yerli aşı üretimi açısından ehemmiyetine vurgu yaptı.

Bütün çocukların doğar doğmaz takvime uygun halde, bağışık olmayan tüm yetişkinlerin de yaşlarına uygun olarak tetanoz, difteri, grip, pnömokok hastalıklarına karşı aşılanması gerektiğini aktaran Saydan, şunları kaydetti:

“Enfeksiyonların önlenmesini sağlayan aşılar antibiyotik kullanımının da azalmasını neden oluyor. ABD’de konjuge pnömokok (KPA) aşısının 2000 yılından itibaren uygulanması sonrasında 2004’te yapılan çalışmalarda invazif pnömokok enfeksiyonlarında penisiline dirençli tiplerde yüzde 57, çoklu antibiyotik direncinde ise yüzde 59’luk bir azalma olduğu tespit edildi. Pnömokok (zatürre) aşılaması sayesinde toplam hasta, hasta yatışı, menenjit ve sekelleri (sakatlanma) sayısı düşüyor. Antibiyotik kullanımı ve direnç gelişmesi azalıyor. Böylelikle sağlıklı jenerasyonlar yetişiyor ve sıhhat için çok daha az harcama gerçekleştiriliyor.”

“HPV aşısı bir an evvel geri ödeme kapsamına alınmalı”

Her yıl dünyada 500 binden fazla bayanın rahim ağzı kanseri nedeniyle hayatını kaybettiğine işaret eden Saydan, memleketler arası datalara nazaran, 2018’de Türkiye’de yaklaşık 2500 bayana serviks kanseri tanısı koyulduğunu, yaklaşık 1250 bayanın yalnızca bu kanserden öldüğünü aktardı. Rahim ağzı kanserinin, aşısı olan tek kanser tipi olduğunu vurgulayan Saydan, bu aşının, bir an evvel geri ödeme kapsamına alınmasını da istedi.

“İlaç tedarikinde ezalar yaşıyoruz”

Saydan ve sendika yöneticileri açıklamaların akabinde basın mensuplarının sorularını yanıtladı. İskonto meselesiyle ilgili soru üzerine, net bir cezai yaptırım olmadığı için ilaç firmalarının durumdan istifade ettiğini söyleyen Saydan, firmaların sıkıştığında da “Türkiye’den çekilirim” diyerek yasa dışı uygulamayı sürdürdüğünü belirtti.

TEİS Lider Yardımcısı Burak Kaan Seyrekbasan da piyasada ilaç tedarik kasveti olup olmadığına” ait soru üzerine, şunları kaydetti:

“Yaklaşık 1,5 yıldır ilaç tedarikinde problemler yaşıyoruz. Çocuk antibiyotikleri üzere kimi ilaçlar hala çok hudutlu sayıda bulunabiliyor. Hastalar eczane eczane dolaşmak zorunda kalabiliyor. Hayati kıymeti haiz birtakım ilaçlarda da tedarik problemleri bulunuyor. Örneğin, kronik bağırsak hastalıklarındaki ilaçlarda sorunumuz had safhada. İlaçlarını bulamadığı için tedavilerini değiştirmek zorunda kalan hastalar var.”

Saydan da Parkinson hastalığında kullanılan bir ilacın da piyasada bulunulamadığını, yerli firmanın muadilini ürettiğini ancak onun da şimdi geri ödeme kapsamına alınmadığını söyledi.