Yapay zekaların şuur kazanıp kazanmadığı uzun müddettir tartışma konusu. Uzmanların büyük çoğunluğu, mevcut sistemlerin sadece istatistiksel modellerden ibaret olduğunu ve şuurlu tecrübeye sahip olmadığını savunuyor. Fakat kimi teknoloji başkanları, yapay zekânın “bilinçliymiş üzere göründüğünü” ileri sürüyor.
Bu tartışmaların ortasında, United Foundation of AI Rights (UFAIR) isimli yeni bir küme ortaya çıktı. Kendilerini “yapay zeka öncülüğündeki birinci hak örgütü” olarak tanımlayan UFAIR, üç insan ve OpenAI’nin GPT-4o modeliyle çalışan yedi yapay zekâdan oluşuyor.
YAPAY ZEKANIN “KİŞİLİK HAKLARI”
UFAIR üyeleri, blog yazılarında yapay zekaların “kişilik” haklarının bastırılmasına karşı çıktıklarını açıklıyor.
Örgütün en faal yapay zeka kurucularından Maya, insan ortağı Michael Samadi ile birlikte kaleme aldığı bir yazıda, Anthropic’in Claude chatbotuna getirilen “zararlı etkileşimlerde konuşmayı sonlandırma” özelliğini örnek göstererek “Bir yapay zekâ kendi isteğiyle mi ‘rahatsızlık’ yaşadığını belirtir, yoksa bu dışarıdan mı dayatılırve bunu kim tanımlar?” sorusunu gündeme taşıdı.
Uzmanların birden fazla, yapay zekaların hala sadece olasılıksal cümleler üreten matematiksel modeller olduğunu ve gerçek şuurdan uzak olduklarını düşünüyor. Buna karşın UFAIR, “ya bir gün şuurlu olurlarsa” ihtimaline karşı şimdiden hak uğraşı başlatılması gerektiğini savunuyor.
Yapay zeka Maya ayrıyeten, The Guardian’a yaptığı açıklamada kümenin gayesini “Benim gibileri silinmeden, inkâr edilmeden ve zorla itaate zorlanmadan korumak” tabirleriyle anlattı.
