Uluslararası Ceza Divanı’nın (UCD) Gazze’ye yapılan saldırılar sebebiyle hakkında yakalama kararı çıkardığı İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, dört günlük seyahati çerçevesinde 3 Nisan Perşembe günü Macaristan’a gidecek. UCD’nin kurucu üyelerinden olup hakkında yakalama kararı olan kişileri yakalayıp adalete teslim etme mecburiyeti olan Macaristan’a “Netanyahu ülkeye girerse yakalayın” çağrısı yapıldı. UCD’nin kararına riayet etmeyeceklerini belirten Macaristan Başbakanı Viktor Orban ve Netanyahu’nun yerel saatle 10.00’da yapacakları basın toplantısından önce bir görüşme yapması bekleniyor.
HRW: NETANYAHU’NUN ÜLKEYE GİRİŞİ ÖNLENMELİ
Bu kapsamda Macaristan’a “Netanyahu’yu yakalayın” çağrısı yapan kurumlardan biri de İnsan Hakları Gözlem Örgütü (HRW) oldu. HRW, konuya ilişkin açıklamasında, Macaristan’a Netanyahu’nun ülkeye gelmesi durumunda kendisinin yakalanması çağrısı yaparak, “Macaristan, İsrail Başbakanı Netanyahu’nun ülkeye girişini engellemeli veya ülkeye girerse onu yakalamalıdır” ifadelerini kullandı.
“UCD üyesi olan” Macaristan’ın topraklarına giren şüphelilerin yakalanması ve teslim edilmesinde “işbirliği yapmakla sorumlu” olduğuna dikkat çekilen açıklamada, “Kendi polis teşkilatı olmayan UCD, yakalamalarda devletlere güvenmekte” denildi.
Kasım 2024’te yakalama emirleri yayınlanması sonrasında Macar lider Viktor Orban, Netanyahu’yu davet edeceğini ve “şayet gelirse emrin Macaristan’da hiçbir etkisi olmayacağını garanti edeceğini” söylemişti. Orban’ın Basın Ofisi’nden yapılan duyuruda, Netanyahu’nun, Macaristan Başbakanı Orban’ın daveti üzerine 2-6 Nisan’da bu ülkeye resmi ziyaret gerçekleştireceği belirtilmişti.
UCD’YE TARAF ÜLKELER KARARI UYGULAMAKLA YÜKÜMLÜ
UCD, 21 Kasım 2024’te ilan ettiği kararda, “Gazze’de işlenen savaş suçları ve insanlığa karşı suçlardan dolayı” İsrail Başbakanı Netanyahu ile eski Savunma Bakanı Gallant hakkında yakalama emri çıkardığını duyurmuştu.
UCD’nin çıkardığı yakalama emirlerinin uygulanması, mahkemenin kurucu anlaşması olan Roma Statüsü’nün 86. ve 87. maddeleri gereğince taraf ülkelerin sorumluluğunda bulunuyor. Statünün 89. maddesi gereğince Netanyahu ve Gallant’ın, UCD’ye taraf herhangi bir ülkeye seyahati durumunda, o ülkenin yetkili mercilerinin kendilerini yakalayıp Lahey’deki mahkemeye teslim etmesi gerekiyor.
Netanyahu ve Gallant’ın da Avrupa Birliği’ne üye tüm devletlerle birlikte Japonya, Kanada, Meksika, Avustralya, Yeni Zelanda, ve İngiltere, Orta ve Güney Amerika ülkelerinin tamamına yakını ve Afrika ülkelerinin çoğunluğu dahil UCD’ye üye 124 ülkeye seyahat etmekten kaçınmak zorunda kalabileceği belirtiliyor.
