Devalüasyon, bir devletin ulusal para biriminin, yabancı para birimleri karşısında hükümet veya merkez bankası tarafından bilinçli olarak değerinin düşürülmesidir. Genellikle sabit veya yarı sabit kur sistemlerinde uygulanan bu metot, ihracatı canlandırmak, dış ticaret dengesini iyileştirmek ve ekonomik gelişmeyi desteklemek amacıyla kullanılır.
DEVALÜASYONUN SEBEPLERİ NELERDİR?
Devalüasyon kararı çoğunlukla ekonomik gereksinimler sonucunda alınır. İşte en belirgin nedenleri:
Dış Ticaret Açığını Giderme: İthalatı pahalı hale getirerek, yerli üretimi ve ihracatı destekler.
Döviz Rezervlerini Koruma: Devletin döviz rezervleri azaldığında, yerli paranın değerini düşürerek döviz çıkışını kontrol altına almayı amaçlar.
Rekabet Gücünü Yükseltme: Yerli ürünlerin yabancı piyasalarda daha uygun fiyatlı hale gelmesiyle, ihracatta artış sağlanır.
DEVALÜASYONUN SONUÇLARI
Olumlu etkileri:
İhracat Yükselir: Yerli para biriminin değeri azaldığında, yabancı ülkeler için yerli ürünler daha çekici hale gelir ve ihracat yükseliş gösterir.
Cari Açık Küçülebilir: Daha pahalı ithalat ve artan ihracat, dış ticaret açığının daralmasına yardımcı olabilir.
Yerli Üretim Desteklenir: İthal ürünlerin fiyatı arttığından, yerli üretime olan rağbet artar.
Olumsuz etkileri:
Enflasyon Artar: İthal ürünler ve hammadde maliyetleri yükseldiği için fiyatlar genel seviyesi artar.
Borç Yükü Ağırlaşır: Dış borçların ödemesi genellikle döviz üzerinden olduğu için, ulusal para değer kaybettiğinde borçların geri ödenmesi zorlaşır.
Yatırımcı Güveni Azalabilir: Ani ve keskin devalüasyonlar, yatırımcı itimadını sarsarak finansal dalgalanmalara yol açabilir.
DEVALÜASYON YAŞANIRSA NE OLUR?
Bir ülkede devalüasyon oluştuğunda, tüketici fiyatları artar ve ithalat masrafları çoğalır. Bu durum, halkın satın alma gücünü düşürebilir. Aynı zamanda, enflasyonist baskılar nedeniyle faiz oranlarının yükselmesi gerekebilir.
Fakat, kontrollü bir devalüasyon süreci, uzun vadede ekonomik gelişimi destekleyebilir.
