Brüksel Hür Üniversitesi’nden Axel Cleeremans, Tel Aviv Üniversitesi’nden Liad Mudrik ve Sussex Üniversitesi’nden Anil Seth, şuurun tabiatına dair araştırmaların “kritik bir dönüm noktasında” olduğunu vurguladı.
Araştırmacılara nazaran, sinirbilim şuurun hangi beyin devreleriyle alakalı olduğunu büyük ölçüde haritaladı, fakat şuuru mümkün kılan düzenekler konusunda teoriler hala birbirinden epeyce farklı. Bu nedenle bilim insanları, farklı modelleri karşılaştıracak koordineli bir araştırma programı davetinde bulunuyor.
Cleeremans, “Bilinç bilimi artık yalnızca felsefi bir uğraş değil; insan olmanın manasını ve toplumun geleceğini direkt etkileyen bir alan” açıklamasında bulundu.
YAPAY ZEKA BEYNİ
Frontiers in Science mecmuasında yayımlanan incelemede, yapay zeka ve beyin-arayüz teknolojilerinin şuur anlayışımızdan daha süratli ilerlediği ikazında bulunuyor. İnsan gibisi davranışlar sergileyen sistemlerin sahiden farkındalığa sahip olup olmadığını anlamadan, etik sonların farkında olmadan aşılabileceği belirtiliyor.
Ekip, gelecekte “bilinç testleri” geliştirilerek beyin hasarlı hastalarda, fetüslerde, hayvanlarda, laboratuvar ortamında üretilen küçük beyinlerde yahut yapay zeka sistemlerinde farkındalık tespit edilebileceğini öngörüyor. Bu türlü bir gelişme hem tıp hem etik açısından ihtilal niteliğinde olacak.
PEK ÇOK ALANI DÖNÜŞTÜREBİLİR
Bilincin bilimsel açıklaması, teknoloji idaresinden ceza hukukuna kadar pek çok alanı dönüştürebilir. Şuurlu farkındalık kavramı, hayvan haklarından yapay zeka etiğine kadar yeni tanımlar gerektirebilir.
Prof. Anil Seth’e nazaran, “Bilinç araştırmalarındaki ilerleme, hem kendimizi hem de yapay zekayla ve tabiatla bağlantılarımızı tekrar tanımlayacak.”
Uzmanlar, şuurun anlaşılmasının artık bir “lüks araştırma konusu” değil, insanlığın geleceğini şekillendirecek stratejik bir mecburilik olduğu görüşünde.
