Prof. Dr. Afksendiyos Kalangos ile Opr. Dr. Yılmaz Zorman liderliğindeki bir grup, Türkiye’de birinci sefer yapılan bir operasyonla Fatma Ziya’yı, sıhhatine kavuşturdu. Fatma Ziya’nın vücudu ameliyat sırasında 20 dereceye kadar soğutuldu, kalbin baskı yaptığı damar, kadavradan alınan 11 santimlik damarla değiştirildi. Damarı yine oluşturuldu. Fatma Parıltı, bu sendromla dünyaya gelen ve ameliyattan sonra hayatta kalabilen dünyadaki ikinci olay olarak literatüre girecek.
Ankara’da yaşayan Fadile ve Mustafa Yolaldı çiftinin ikinci çocuğu olan 5,5 yaşındaki Fatma Parıltı, kalbi, göğüs boşluğunda ‘yatay’ durumda doğdu. ‘Topsy-Turvy sendromu’ olarak bilinen ve dünyada da çok az görülen bu hastalığı dışında, Fatma Ziya’nın akciğeri besleyen ana damarı ile kanın tüm bedene dağılmasını sağlayan aort damarı ortasındaki duvarda, çok ender görülen öbür bir anomaliden ötürü delik vardı.
Fatma Parıltı, şimdi 30 günlükken Ankara’da bir merkezde geçirdiği ağır bir ameliyatla hayatına başladı ve damarlar ortasındaki duvarda bulunan delik kapatıldı. Lakin 1 yaşına geldiğinde, kalbin olağandışı konumu nedeniyle teneffüs ezaları başladı. Zira göğüs boşluğunda neredeyse 90 derece karşıt konumda duran kalbi, akciğerleri besleyen ana damara baskı yapıyordu. Fatma Ziya’nın hayatı, sonraki 4 yıl boyunca hastanelerde geçti. Sonunda sol akciğeri iflas etti. Fatma Ziya’nın sağ akciğeri, dolayasıyla hayatı da tehlikedeydi ve kalbinin baskı yaptığı damarın konumunu değiştirecek bir ameliyat geçirmesi gerekiyordu. Lakin Türkiye’de bu ameliyat daha evvel hiç yapılamamıştı.
“SOL AKCİĞER BÜSBÜTÜN DEVRE DIŞIYDI”
Küçük kız, bu sendromla doğup ameliyattan sonra hayatta kalabilen ikinci olay olarak dünya tıp literatürüne girecek. Prof. Dr. Kalangos, “Ameliyat etmeseydik ölecekti” dediği Fatma Işık için tüm riskleri göze alarak bu ameliyatı gerçekleştirmek zorunda kaldığını anlatarak, “Topsy-Turvy, makus bir sendrom. Olağanda oblik (eğik) olması gereken kalp, göğüs boşluğunda büsbütün yatay duruyor. Akciğeri besleyen iki büyük damar, kalbin gerisi ve aşağısına hakikat sıkışmış. İkinci bir doğumsal kalp patolojisi de var üstelik, buna da aortopulmoner pencere diyoruz. Kalpten çıkan iki büyük damar ortasındaki bir irtibatta delik var. Bir aylıkken bu delik kapatılmış. Ancak 6 aylıkken yeniden teneffüs kasvetleri başlamış. Kalbin çalışması yeterli, fakat büyüdükçe sol akciğerde büyük teneffüs zahmetleri oluyor. Kapalı bronşu açmak için akciğere bir stent takılmış lakin etraf dokular stentin içine girince, tekrar tam tıkanma olmuş, sol akciğer büsbütün devre dışı kalmış” dedi.
“MUCİZE ZİRA AMELİYAT SONRASI YAŞAYAN İKİNCİ VAKA”
“Fatma Ziya’nın klinik tablosunu gördüğümde, kesinlikle bir şey yapmam gerektiğini düşündüm” diyen Prof. Dr. Kalangos, sözlerini şöyle sürdürdü: “Çocuk o denli bir durumdaydı ki tek ümit ameliyatla yeni bir damar oluşturmak, bilhassa ilerleyen baskıdan sağ akciğerini kurtarmak, münasebetiyle sağ akciğeri kurtarmak demek hayatını da kurtarmaktı. Müessesinin de yardımıyla, eğitim hadisesi olarak yatırıldı hastaneye ve hoş bir ameliyat yaptık Dr. Yılmaz’la beraber. Kalbin yatay konumunu düzeltmek mümkün değildi. Lakin biz, teneffüs yollarına olan baskıyı ortadan kaldırdık. Bunu da kalpten çıkan ana damarı kesip, bir taraftan uzatıp bir taraftan da sol göğüs boşluğuna geçirerek yeni bir aort dayanıklısı oluşturarak yaptık. Meyyitten alınan yaklaşık 11 santimlik uzun bir damar kullandık. Sol akciğeri iltihabi bir apseye dönüştüğü için büsbütün çıkarmak zorunda kaldık. Bu hadise benim hiç unutmayacağım bir hadise oldu. Mucize, zira bir kez bu sendrom dünyada da çok çok az. Dünyada yayınlanmış bu tekniğe benzeri yapılmış bir ameliyat sonrası, yalnız bir olay var yaşayan. Üstelik bizim hastamızın sol akciğeri de kaybedilmiş durumdaydı. Çok sağlam bir takımla bu ameliyata girdik. Zati bir olayın da başarısı, kompetan insan gücüne bağlı.”
TÜRKİYE’DE BU AMELİYATIN MUVAFFAKİYETLE YAPILDIĞI BİRİNCİ VAKA
Opr. Dr. Yılmaz Zorman ise yapılan bu başarılı ameliyatla Fatma Ziya’nın Türkiye’de birinci olay olduğunu kaydederek şu bilgileri verdi: “Türkiye’de daha evvel yayınlanmış bu halde tam düzeltme yapılmış başarılı öbür bir ameliyat yok literatürde. Biz tam düzeltme yaptık damarlarda. Meslek hayatımızda bir daha tahminen hiçbir vakit göremeyeceğimiz, yaşamayacağımız bir hadise oldu. Sık kullanılmayan teknikler uyguladık ameliyatta. Mesela ameliyat sırasında hastanın vücudunu ‘deep hipotermi’ dediğimiz sistemle 20 dereceye kadar soğuttuk. O kaideler altında çalışarak oluşabilecek beyin hasarını da bertaraf ettik. Herkes başında bekledi günlerce. Bayramı burada, hastanede daima bir arada geçirdik.”
ARTIK DOYA DOYA PARKA GİDECEK
Fatma Ziya’nın annesi Fadile Yolaldı ise kızının ikinci defa mucizeyi başardığını söyleyerek yaşadıkları 5 yıllık çabalı süreci şöyle özetledi: “4,5 aylık gebeyken detaylı ultrasonda fark edildi kalbindeki anormallik. Doğduktan sonra milyonda görülen bir sendrom olduğu, hayatta kalabilmesinin çok sıkıntı olacağı, hatta umudumuzu kesmemiz söylendi. Birinci ameliyatına götürürken hekimleri her şeye hazırlıklı ol demişlerdi. 40’ımızı hastanede geçirdik. 1 yaşına kadar çok kahır olmadı, her şey hoş gelişti. Ta ki akciğer enfeksiyonundan ötürü hastaneye yatana kadar. 4-5 yaşını görmezsin diyorlardı her gittiğimiz merkezde. Aslında her kapıyı çaldık fakat gittiğimiz her kapı yüzümüze kapandı, çok riskli bir ameliyat olduğu için. Nefes alamıyordu, teneffüs yetmezliği oluyordu, doya doya parka gidip hiç oynamadı. Artık okula gideceği günü iple çekiyoruz. İnşallah bundan sonra herkese umut oluruz. Kızıma ikinci sefer kavuştum, iki kez mucize oldu benim için.”
Baba Mustafa Yolaldı ise evvel Allah’a sonra Prof. Dr. Kalangos ve grubuna güvendiklerini söyleyerek hislerini şöyle tabir etti: “Kızımın tedavisi için Ankara’da da İstanbul’da da pek çok merkeze başvurduk. Hepsinin bize verdiği yanıt, bu ameliyatı yapamayacakları, çok ender bir hadise olduğu istikametindeydi. Kalangos hocanın mutlaka olmaz denilen hadiseleri kabul edip Allah’ın müsaadesiyle başarılı olduğunu duyduk. Evvel Allah’a sonra ona emanet ettik kızımızı.”
