Britanyalı haber kuruluşu BBC, Taliban’ın Afgan halkını kontrol etmek amacıyla kullandığı kamera ağını gündeme getirdi.
Haberde, Taliban’a bağlı güçlerin yaklaşık 90 bin kameradan oluşan geniş bir gözetim ağı oluşturduğu belirtiliyor. Kalabalık bir kontrol merkezinde, çok sayıda ekranla çevrili bir alanda, Taliban’ın polis teşkilatı, milyonlarca insanın günlük yaşamını izliyor.
“ŞEHRİN TÜMÜNÜ İZLİYORUZ”
BBC’ye konuşan Taliban polis sözcüsü Halid Zadran, büyük ekranları göstererek, “Buradan Kabil kentinin tamamını izleyebiliyoruz” şeklinde konuştu.
Yetkililer, bu tür gözetlemenin suçla mücadeleye yardımcı olacağını ifade ediyor. Ancak eleştirmenler, bunun muhalifleri sindirmek ve Taliban yönetiminin Şeriat hukuku yorumuna göre uyguladığı katı ahlak kurallarını denetlemek için kullanılacağından endişe duyuyor.
ARAÇ PLAKALARINDAN, YÜZ İFADELERİNE KADAR
BBC, sistemi canlı olarak görme fırsatı bulan ilk uluslararası haber kuruluşu oldu.
Kontrol odasında görevli polis memurları, binlerce kameradan gelen canlı yayınları takip ederek, Kabil’de yaşayan altı milyon insanın hayatını yakından izliyor.
Memurların ifadelerine göre burada araç plakalarından yüz ifadelerine kadar her şey takip ediliyor.
Yetkililer, “Bazı bölgelerde, uyuşturucu kullanımı, suç eylemleri veya şüpheli bir duruma karışmış olabileceğini düşündüğümüz insan gruplarını tespit ettiğimizde derhal yerel polise bilgi veriyoruz.” şeklinde açıklama yapıyor.
TALİBAN’DAN ÖNCE 850 KAMERA MEVCUTTU
ABD’nin 2021’de ülkeden ayrılmasıyla Taliban, önce Kabil’in, ardından da tüm Afganistan’ın kontrolünü ele geçirdi.
Haberde, bu tarihten önce başkentte sadece 850 güvenlik kamerasının bulunduğu vurgulanıyor. Yeni kurulan devasa izleme sisteminin ise, Taliban’ın “kanun ve düzeni sağlama konusundaki kararlılığını gösterdiği” değerlendirmesi yapılıyor.
YÜZ TANIMA ÖZELLİĞİ DE BULUNUYOR
Ancak, son üç yılda Taliban yetkilileri, özellikle kadınların haklarını ve özgürlüklerini kısıtlayan bir dizi sert önlem de uygulamaya koydu. Taliban yönetimi, diğer hiçbir ülke tarafından resmi olarak tanınmadı.
Kabil’de kullanılan gözetim sistemi, kişileri yüz tanıma özelliği ile takip etme imkanı sunuyor. Bir ekranın köşesinde, her yüzün yaş aralığına, cinsiyete ve sakal veya yüz maskesi olup olmadığına göre sınıflandırıldığı görüntüler beliriyor.
İNSAN HAKLARI ÖRGÜTLERİ ENDİŞELİ
Ancak insan hakları kuruluşları, kimin ne kadar süreyle izlendiği konusunda kaygı duyuyor. Uluslararası Af Örgütü, “Ulusal güvenlik bahanesiyle kurulan kamera sistemi, Taliban’ın Afgan halkının, özellikle de kamusal alandaki kadınların temel haklarını ihlal eden acımasız politikalarını sürdürmesi için bir zemin oluşturuyor.” değerlendirmesinde bulunuyor.
Ancak Taliban yetkilileri, kamera ağına yalnızca polisin erişim izni olduğunu ve görüntülerin “ahlak polisi” tarafından incelenmediğini iddia ediyor.