Taliban bayanları izliyor: Kabil’de 90 bin kameralı gözetleme ağı

İngiliz yayın kuruluşu BBC, Taliban’ın Afgan halkını denetlemek için kullandığı kamera ağını haberleştirdi.

Haberde, Taliban’a bağlı güçlerin yaklaşık 90 bin kameradan oluşan geniş bir gözetleme ağı kurduğu belirtiliyor. Kalabalık bir denetim merkezinde, onlarca televizyon ekranıyla çevrili bir alanda, Taliban’ın polis gücü, milyonlarca insanın günlük ömrünü izliyor.

“ŞEHRİN TAMAMINI İZLİYORUZ”

BBC’ye konuşan Taliban polis şefinin sözcüsü Halid Zadran, dev ekranları göstererek, “Buradan Kabil kentinin tamamını izliyoruz” dedi.

Yetkililer, bu tıp gözetlemelerin cürümle gayrete yardımcı olacağını söylüyor. Fakat eleştirmenler, bunun muhalifleri bastırmak ve Taliban hükümetinin Şeriat hukuku yorumuna nazaran uyguladığı katı ahlak kurallarını izlemek için kullanılacağından telaş ediyor.

ARAÇ PLAKALARINDAN, YÜZ İFADELERİNE

BBC, sistemi canlı olarak görme imkânına sahip olan birinci memleketler arası yayın kuruluşu oldu.

Kontrol odasında polis memurları, binlerce kameradan gelen canlı yayınları izleyerek, Kabil’de yaşayan altı milyon insanın hayatını yakından takip ediyor.

Memurların sözlerine nazaran burada araç plakalarından yüz sözlerine kadar her şey izleniyor.

Yekililer, “Bazı mahallelerde, uyuşturucu kullanımı, kabahat faaliyetleri yahut kuşkulu bir şeye karışmış olabileceklerinden şüphelendiğimiz insan kümelerini fark ettiğimizde çabucak mahallî polise ulaşıyoruz.” diyor.

TALİBAN’DAN EVVEL 850 KAMERA VARDI

ABD’nin 2021 yılında ülkeden çekilmesiyle Taliban, evvel Kabil’in daha sonra da tüm Afganistan’ın denetimini ele geçirmişti.

Haberde, bu tarihten evvel başkentte sadece 850 güvenlik kamerası bulunduğuna dikkat çekiliyor. Yeni kurulan devasa izleme sisteminin ise, Taliban’ın “kanun ve tertibi korumakkonusunda ne kadar ihtimamlı olduğunu gösterdiği” değerlendirmesi yapılıyor.

YÜZ TANIMA ÖZELLİĞİ DE VAR

Ancak, son üç yılda Taliban yetkilileri, bilhassa bayanların haklarını ve özgürlüklerini kısıtlayan bir dizi zalimce tedbir de getirdi. Taliban hükümeti öteki hiçbir ülke tarafından resmen tanınmadı.

Kabil’de kullanılan gözetleme sistemi, insanları yüz tanıma ile takip etme seçeneğini sunuyor. Bir ekranın köşesinde, her yüzün yaş aralığına, cinsiyete ve sakal yahut yüz maskesi olup olmadığına nazaran kategorize edildiği imajlar beliriyor.

İNSAN HAKLARI GRPLARI ENDİŞELİ

Ancak hak kümeleri, kimin ne kadar müddetle izlendiği konusunda kaygılı. Milletlerarası Af Örgütü, “Ulusal güvenlik kisvesi altında kurulan kamera sistemi, Taliban’ın Afgan halkının, bilhassa de kamusal alandaki bayanların temel haklarını ihlal eden acımasız siyasetlerini sürdürmesi için bir şablon oluşturuyor.” değerlendirmesinde bulunuyor.

Ancak Taliban yetkilileri, kamera ağına yalnızca polisin erişim hakkı olduğunu ve imajların “ahlak polisi” tarafından incelenmediğini ileri sürüyor.